Réttur - 01.10.1974, Síða 41

jafnt komúnistar sem kratar hefðu sína sjálfstæðu
flokka og verklýðsfélögin sitt óháða verklýðssam-
band, en öll væri hreyfingin út á v'.ð svipuð heild
og t.d. Labour Party í Bretlandi, ef Kommúnista-
flokkur Bretlands hefði verið í því. Þessu höfnuðu
hægri foringjar Alþýðuflokksins algerlega. Ekki er
mér kunnugt um hvort ágreiningur hefur verið hjá
þe'm um þetta, en trúað gæti ég því. Og ekki
verður heldur neitt sannað um að Jónas frá Hriflu
hafi verið með þeim í ráðum, en grunur minn er
sá að Tryggvi Þórhallsson hafði verið á þeirri skoð-
un að semja bæri við okkur kommúnistana, en hitt
varð strax bert, að Jónas var ákveðinn í að berja
flokk vorn n'ður með öllu móti. — Með neitun á
einingartillögu K.F.f. og samþykkt lagabreytinganna
um einræði krata í Alþýðusambandinu var ANNAÐ
örlagarika klofningsverkið unnið af hálfu hægri-
manna og þvi fylgt eftir af þeirra hálfu með því að
kljúfa verklýðsfélög, þar sem við höfðum meirihluta.
Á HÁTINDI FJÖLDAFYLGIS
Eftir að holskefla heimskreppunnar skellur inn
yfir Island og samvinnuslit urðu við Framsókn, tekur
að risa upp nýr vinstri armur innan Alþýðuflokks-
ins, sem, eins og kommúnistarnir, vill sjálfstæði
gagnvart Framsókn og sósíalistíska stefnu.
Við þingkosningarnar 1934 gefur Alþýðuflokkur-
inn út ,,4 ára áætlun" sem aðalmál sitt, markmið
hennar: „útrýma með öllu atvinnuleysinu og af-
leiðingum kreppunnar." I krafti þessarar stefnu-
skrár og nýtísku blaðamennsku í þjónustu áróð-
ursins, — Finnbogi R. Valdimarsson hafði tekið
við Alþýðublaðinu og bylt þar um, — vinnur flokk-
ur'nn mesta kosningasigur sögu sinnar, fær 11269
atkvæði (21,7% kjósenda) og er jafnsterkur Fram-
sókn að atkvæðatölu (Fr. 11377), en þingmenn Al-
þýðuflokksins verða 10, en Framsóknar 15! —
Þetta er mikil breyting frá kosningunum 1933,
styrkþegar höfðu nú fengið kosningarétt, kosninga-
aldur verið færður niður í 21 ár og landkjöri með
11 uppbótarþingmönnum komið á. Við kosningarnar
1933 hafði Alþýðuflokkurinn fengið 6864 atkvæði
— og það var þá 19,2%, en aðeins 4 þingmenn.
K.F.I hafði þá fengið 2873 atkv. eða 7,5%, en eng-
an þingmann. Við kosningarnar 1934 hjálpaði það
Alþýðuflokknum að K.F.I. átti þá í „þarnasjúkdóm-
um" einangrunarstefnunnar, fékk samt 3096 atkv.
og 6%, en engan þingmann.
Eftir kosningarnar er „stjórn hinna vinnandi
stétta" mynduð, Alþýðuflokkurinn fer i fyrsta sinn
í rikisstjórn. Á flokksþinginu í nóvember 1934 (12.
þingi A.S.I.) er markið sett hátt, rönd skal reist
við kreppu og fasisma, auðvaldsskipulaginu sjálfu
er sagt stríð á hendur og því hótað harðfylginu
mikla.
I ávarpi þingsins til íslenskrar alþýðu segir m.a.
SVO:
„Hver er orsök þess, að alþýða hálfrar Evrópu
hefur orðið ofbeldis- og e'nræðisstefnu auðvaldsins
að bráð, jafnvel í þeim löndum, þar sem lýðræðis-
og jafnaðarmannaflokkar höfðu sameiginlega farið
með völdin? Því að jafnaðarmenn hafa hvergi haft
einir þingmeirihluta.
Hún er sú, að þeim lýðræð's- og jafnaðarmanna-
stjórnum láðist, meðan þær sátu að völdum, að
neyta valdsins, sem hinar vinnandi stéttir höfðu
með atkvæðum sínum fengið þeim í hendur, til
þess að koma á fullkomnu lýðræði, einnig í at-
vinnulifi þjóðanna, létu undir höfuð leggjast að
taka að sér stjórn atvinnumálanna, framkvæma
sk'pulagningu þeirra með hagsmuni alþýðunnar
fyrir augum og brjóta þannig á bak aftur einræði
auðvaldsins yfir framleiðslutækjunum. Þær van-
ræktu að ráðast á sjálfa orsök atvinnuleys'sins,
auðvaldsskipulagið sjálft, og gátu þess vegna
ekki leyst það hlutverk ,sem hinar vinnandi stéttir
höfðu fyrst og fremst falið þeim: að vinna bug á
atvinnuleysinu. Þær m'sstu þessvegna traust
vinnustéttanna og með þvi hið pólitíska vald, og
aðstöðu til að verjast árásum og ofbeldi auðvalds-
ins.“
Og það var heldur ekki töluð nein tæpitunga um
hlutverk hinnar nýju stjórnar í ávarpinu:
„Fyrir tilstyrk hinna vinnandi stétta, alþýðunnar
til sjávar og sveita, hafa völdin verið tekin af
herrum auðvaldsskipulagsins íslenska. Og hún vill
að völdunum sé beitt gegn þeim. Henni er orðið
það Ijóst, að hún á nú fyrir höndum úrslitabaráttu
fyr r atvinnu sinni, frelsi og lífi og vill berjast til
þrautar undir forustu Alþýðuflokksins. Hún skilur,
að ef hún bíður ósigur I þessari baráttu, vofir yfir
henni ekki aðeins atvinnuleysi og örbirgð, heldur
elnnig kúgun um ófyrirsjáanlegan tíma. — Hún
veit, að ef sleppt er þvi tækifæri, sem nú er fyrir
hendi, meðan stjórn lýðræðisflokkanna fer með
völdin í landinu, til þess að koma nú þegar nýju
233