Réttur


Réttur - 01.10.1980, Qupperneq 24

Réttur - 01.10.1980, Qupperneq 24
4. Byltingin í Þýskalandi í Þýskalandi varð verklýðsbylting 9. nóv. 1918. Sósíaldemókratar fengu alla ríkisstjórnina í sínar liendur. Nú reyndi aftur á þá forustu, er svikið hafði verka- lýðinn og leitt hann út á blóðvöllinn í 4 ár fyrir auðvaldið. Sósíaldemókrataforingjarnir töluðu um þjóðnýtingu - og meintu ekkert með því. En yfirgnæfandi hluti verkalýðsins trúði þeim samt, eins og fram kom í at- kvæðagreiðslum í verkamanna- og her- mannaráðunum í Berlín í des. 1918. Látum því svo vera að enginn mögu- leiki lial'i verið að ráða niðurlögum auð- mannastéttarinnar í Þýzkalandi 1918, fyrst vald sósíaldemókrataforingjanna var slíkt. - En þeir töluðu líka um lýð- ræði, um róttækt lýðræðislegt lýðveldi. Og hvemig varð það að vera til þess að það yrði raunverulegt, sterkt lýðræðis- ríki, að vísu borgaralegt eins og í Eng- landi eða Erakklandi. Ríkisvaldið þýska var sameiginlegt kúgunarvald auðmanna og aðals. Til jjess að skapa sæmilegt lýðræðisríki varð að uppræta máttarstoðir aðalsins. Það þýddi: svipta „junkarana", stórjarðeig- endur Prússlands, eignum sínum og fá þær í hendur bændanna - hreinsa burt alla hershöfðingja aðalsins og setja her- inn undir lýðræðissinnaða, löghlýðna stjórn - hreinsa allt dómarahyskið og setja heiðarlega, Uighlýðna menn í stað- inn - uppræta áhril' aðals og afturhalds í embættisstéttinni, svo hinn almenni borgari, verkamenn og aðrir gætu treyst henni o. s. frv. Ekkert af þessu gerðu sósíaldemókrata- foringjarnir, sem höfðu ríkisvaldið og vopnaðan verkalýð að baki sér. Þvert á móti: Forsætisráðherra þeirra, Ebert, semur við Gröener yfirhershöfðingja um að beita hernum gegn kommúnistum. Það er látið viðgangast að myrða róttæk- ustu og bestu sósíalistana. Hin gamla aft- urhaldsklíka junkara og herforingja of- metnast m. a. s. svo að hún ætlar sér strax 1920 að taka ríkisstjórnina beint í sínar hendur (valdaránið kennt við Kapp), en verkalýðshreyfingin slær það valdarán niður með allsherjarverkfalli. En vanræksla sósíaldemókrataforingj- anna að brjóta afturhaldsvald aðalsins og kumpána hans á bak aftur - en einbeita sér að baráttu gegn kommúnistum — það leggur grundvöllinn aðvaldatiiku Hitlers 1933, þegar auðvaldið leggur til pening- ana í lýðskrum nasismans og junkarinn von Hindenburg afhendir blóðhundum hans ríkisvaldið. Pólitík þýsku sósíaldemókrataforingj- anna 1919 og áfram voru drottinsvikin nr. 2 við þýska verkalýðinn - þau, er leiddu alþýðu Evrópu undir skelfingar nasismans og heimsstríðsins síðara. Það brást ekki aðeins vonin um sósíal- istíska verklýðsbyltingu í Þýskalandi. Það brást líka von um að þar risi upp sterkt lýðræðislegt vald (t. d. með alþýðu- flokkum, er hefðu svipuð áhrif og í Eng- landi og á Norðurlöndum á 3. og 4. ára- tugi aldarinnar). Gamla yfirstéttarhysk- ið, sem ekkert liafði lært, nema lýðskrum- ið, og engu gleymt, varð aftur valdastétt Þýskalands. Hin sósialistísku Sovétríki, voru ein- angruð í heiminum, hvað ríkjasambönd snerti. Hin veika von um sigur sósíalismans 216
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Réttur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.