Morgunblaðið - 27.08.2006, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913 231. TBL. 94. ÁRG. SUNNUDAGUR 27. ÁGÚST 2006 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
VIKUSPEGILL»
ER ROONEY OKKAR EGILL OG AUKIÐ EFTIRLIT
NAUÐSYNLEGT OG STIMPILGJALDIÐ ÓHAGGANLEGT?
RÉTT RANGT
SKRÍTIÐ EÐA SKRÝTIÐ
ERTU TYPPILSINNA?
ORÐABÓKINNI FLETT » 56
Í óvissuástandinu sem ríkti í Rúss-
landi sumarið 1998 var Björgólfur
Thor Björgólfsson ásamt meðeigend-
um sínum í Bravo International í við-
ræðum um nýtt hlutafé inn í fyrirtæk-
ið. „Það gekk ágætlega, en við
máttum engan tíma missa,“ segir
hann í ítarlegu viðtali í sérblaði sem
fylgir Morgunblaðinu í dag.
„Við höfðum sett alla okkar fjár-
muni í að kaupa lóðina og hefja fram-
kvæmdir – koma jarðýtum af stað og
fá steypuhrærivélar til að snúast.
Þetta var gríðarleg framkvæmd og
aðeins 25% af fjármununum til stað-
ar. En við vildum nýta peninginn
strax til að sýna fjárfestum fram á að
þetta væri annað og meira en við-
skiptaáætlun – við værum komnir af
stað.“
Samningar um fjármögnun á því að
reisa sjöttu stærstu bruggverksmiðju
í Evrópu voru undirritaðir á laugar-
degi og mánudaginn eftir tilkynnti
forsætisráðherra Rússlands að ríkið
gæti ekki greitt afborganir af erlend-
um lánum. „Rúblan hrundi og á einni
viku varð hún aðeins fjórðungur af því
sem hún áður var,“ segir Björgólfur
Thor.
Og ástandið var svart. „Búðirnar í
Moskvu skulduðu okkur í rúblum, en
við skulduðum birgjum og allar fram-
kvæmdir í dollurum. Við stóðum
frammi fyrir þeirri ákvörðun hvort
við ættum að hækka vöruverðið um
300% á einni nóttu … Við hættum að
svara í síma, hættum að selja og
ákváðum að gera ekkert í nokkra
daga.“
Fjárfestar í London létu vita af því
að þetta væri „force majeure“ eða
óviðráðanlegt atvik sem ylli því að
samningar um fjármögnun gætu fall-
ið niður. Björgólfur Thor flaug því til
viðræðna í London á sama tíma og all-
ar fréttastofur fluttu fregnir af hruni
rússneska hagkerfisins og þurfti að
sannfæra fjárfestana um að ekkert
hefði breyst í Rússlandi. „Ég benti
þeim á að Löwenbräu hefði verið
starfandi síðan árið 1376. Í bókum
fyrirtækisins mætti finna hvenær far-
ið var að innheimta skatta. Það hefði
lifað ótal heimsstyrjaldir, plágur og
heimskreppur. Önnur bruggfyrirtæki
væru venjulega 300 til 400 ára gömul
og hvort sem ástandið í heiminum
væri gott eða slæmt, gætum við
glaðst með bjór eða drekkt sorgum
okkar. Meginsölupunkturinn var sá
að bjór væri ónæmur fyrir kreppum.
Ég náði að selja þeim að halda sínu
striki með fjárfestingar sínar og tel
það ákveðið afrek.“
Dagurinn sem rúblan féll
Eftir Pétur Blöndal
pebl@mbl.is
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Yfirsýn Björgólfur Thor á svölum við skrifstofu sína í höfuðstöðvum
Novator í London þaðan sem hann stýrir fjárfestingum sínum.
HVÖNN og baldursbrá voru aðalrannsóknarefnið í
náttúrufræðitíma barna í öðrum bekk Melaskóla í
Reykjavík. Krakkarnir söfnuðu sýnishornum af
plöntunum við fjöruna á Ægisíðu eftir strangvís-
indalegri aðferðafræði. Sýnishornin voru skoðuð
nánar í kennslustofunni og leyndardómur náttúr-
unnar svo skeggræddur af þessum ungu og upp-
rennandi náttúruunnendum. Hvönnin er merkileg
jurt og hefur gagnast Íslendingum á ýmsan hátt í
áranna rás.
Á árum áður var hún gjarnan notuð til lækninga
og eins til matar. Á síðari árum hafa menn endur-
uppgötvað hvönnina og er nú farið að framleiða úr
henni ýmsa hollustu.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Náttúran rannsökuð
Blackstone. AP. | Bandaríkjamaður
sem fann skafmiða með vinning að
andvirði 70 milljóna króna í rusla-
tunnu hefur náð samkomulagi við
fjölskyldu
manns sem
sagðist hafa
fleygt vinnings-
miðanum fyrir
slysni.
Sá sem fann
miðann, Edward
St. John, er orð-
inn 83 ára og
féllst á að greiða
fjölskyldunni sem samsvarar 10,5
milljónum króna vegna þess að
hann vill njóta vinningsfjárins áð-
ur en hann deyr.
Sá sem keypti miðann höfðaði
mál til að krefjast vinningsins en
happdrættisnefnd Massachusetts-
ríkis hafnaði kröfunni. Hann dó
skömmu síðar en fjölskylda hans
áfrýjaði málinu.
Lögmaður St. Johns sagði hann
hafa verið tregan til að undirrita
samkomulagið vegna þess að hann
teldi sig eiga rétt á öllum vinn-
ingnum. Hann hefði þó fallist á
það að lokum vegna þess að hann
óttaðist að málaferlin drægjust á
langinn og að hann bæri beinin
áður en þeim lyki.
Samdi um
happafeng
úr sorpinu
FJÖLDI asmasjúklinga hefur tvö-
faldast í Danmörku á tuttugu árum,
að sögn danska dagblaðsins Berl-
ingske Tidende í gær.
Blaðið hefur eftir sérfræðingum að
asma sé orðið alvarlegt samfélagslegt
vandamál.
Yfir 300.000 Danir hafa greinst
með asma, meira en helmingi fleiri en
fyrir tveimur áratugum. Um 2,9%
Dana voru með sjúkdóminn árið 1987
en 6,4% á liðnu ári, samkvæmt rann-
sókn Lýðheilsustofnunar Danmerk-
ur.
„Margar rannsóknir benda til þess
að útbreiðsla sjúkdómsins sé vanmet-
in vegna þess að fólk veit ekki alltaf að
það er með asma. Þess vegna tel ég að
þessar tölur séu lágmark,“ hafði Berl-
ingske Tidende eftir Allan Linne-
berg, sem stjórnaði rannsókninni.
Útbreiðsla
asma jókst um
helming
SAMKOMULAG hefur náðst um al-
þjóðlegan sáttmála sem á að auka
réttindi öryrkja í heiminum.
Er þetta fyrsti
mannréttindasátt-
máli 21. aldarinnar
og embættismenn
Sameinuðu þjóð-
anna vona að hann
verði til þess að
hagur öryrkja
batni, einkum í
þróunarlöndum.
Áætlað er að 650 milljónir manna í
heiminum séu öryrkjar.
Búist er við að allsherjarþing Sam-
einuðu þjóðanna samþykki sáttmál-
ann formlega þegar það kemur sam-
an í næsta mánuði.
Lönd sem staðfesta sáttmálann
þurfa að setja lög og reglugerðir, sem
auka réttindi öryrkja, og jafnframt
losa sig við lög og venjur sem þykja
stuðla að því að öryrkjar séu beittir
misrétti.
Sáttmáli
um réttindi
öryrkja
Juba. AFP. | Stjórn Úganda og upp-
reisnarhreyfingin Andspyrnuher
Drottins hafa samið um vopnahlé
sem vonast er til að bindi enda á
nær tveggja áratuga stríð í norð-
anverðu landinu.
Samningur um vopnahlé var und-
irritaður í Juba í Suður-Súdan og
gert er ráð fyrir því að hann taki
gildi á þriðjudag.
Tugir þúsunda Úgandamanna
hafa beðið bana í átökunum og nær
tvær milljónir manna hafa þurft að
flýja heimili sín í norðanverðu Úg-
anda frá því að uppreisn And-
spyrnuhers Drottins hófst árið 1988.
Vopnahlé
í Úganda
♦♦♦
♦♦♦
»1998 Björgólfur Thor tekurþátt í stofnun bjórverksmiðj-
unnar Bravo í St. Pétursborg.
» 1999 Kaupir Balkanpharma íBúlgaríu við einkavæðingu.
» 2000 Balkanpharma rennursaman við Pharmaco á Íslandi.
» 2002 Björgólfur og viðskipta-félagar hans selja Bravo til
Heineken, kaupa ráðandi hlut í
Landsbanka við einkavæðingu.
» 2003 Eignast hlut í Burðarásiog símafyrirtækinu CRa í Tékk-
landi.
» 2004 Kaupir hlut í símafyr-irtækinu BTC í Búlgaríu við
einkavæðingu. Stofnar Novator.
Kaupir hlut í Saunalahti í Finnlandi
sem sameinast Elisa. Fær þriðju
kynslóðar farsímaleyfi í Póllandi.
» 2005 Burðarás og Straumursameinast. Eignast hlut í EI
Bank í Búlgaríu.
» 2006 Kaupir í Forthnet ogNetia. Tilkynnt um stofnun
símafyrirtækis á Íslandi.
Í HNOTSKURN