Morgunblaðið - 27.08.2006, Side 27

baka til að landa aflanum og ruk-
um síðan beint aftur út á miðin. Í
þessum ferðum byrjaði ég að safna
tattúi. Það fyrsta fékk ég mér í
Hull árið 1971,“ segir Helgi og
bendir á hauskúpu með rýtingi í
gegn á innanverðum hægri fram-
handlegg. „Allt fór að snúast um
tattú hjá mér. Ég var algjörlega
heillaður. Tattúið færir fólki styrk,
sérstaklega þeim sem eiga í erf-
iðleikum. Síðan er það svo merki-
legt fyrir þær sakir að margir sem
eiga erfitt með að nálgast aðra hef-
ur tekist það í gegnum tattúið.
Fólk rekur augun í myndirnar og
tekur til við að spyrja um þær.
Þannig getur tattúið læknað fólk af
einmanaleika. Ég þekki menn sem
hafa jafnvel hætt að drekka til að
eiga fyrir tattúum.“
Myndirnar hans Helga bættust
við hver á fætur annarri því í
næstu siglingu til Hull lét hann
skrifa nafn fyrstu ástarinnar á
handlegginn á sér, Júlíönu, sem nú
er látin. Í Hamborg bættist síðan
við mynd af grimmúðlegu ljóni að
glíma við snák.
Hugljómun í Kaupmannahöfn
Það var oft mikið á sig lagt til að
fá fallega mynd á kroppinn á sér.
„Einu sinni fórum við nokkrir fé-
lagarnir með leigubíl frá Hamborg
þar sem skipið lá við bryggju til
Cuxhaven til að láta tattúvera okk-
ur. Þegar því var lokið áttum við
ekki krónu og þá voru góð ráð dýr
en við vorum blindfullir og því datt
okkur í hug að fara inn í 20 hjóla
trukk þar sem hliðarrúða var opin.
Við vorum að bjástra við að koma
þessu tryllitæki í gang þegar lög-
reglan mætti á svæðið. Við urðum
að sitja inni yfir nóttina en daginn
eftir fékk útgerðin okkur lausa og
borgaði fyrir okkur ferðina aftur til
Hamborgar.“
Áfengis- og hassneysla leiddi
Helga til fríríkisins Kristjaníu í
Kaupmannahöfn þar sem hann
dvaldist í hinu fræga Ljónahúsi í
nokkur ár. Fleiri Íslendingar voru
þar til heimilis sem sumir urðu síð-
armeir virðulegir fjölskyldufeður.
Aðrir urðu eiturlyfjunum að bráð
og létust ungir. Hass og áfengi
dugðu Helga ekki til lengdar og því
tóku hann og félagar hans upp á
því að kaupa rítalín á krukkum
þegar þeir voru í siglingum í
Þýskalandi og smygla til Danmerk-
ur.
„Síðan fór ég líka nokkrar ferðir
á milli Þýskalands og Danmerkur
með amfetamíntöflur. Þetta var
bara ævintýri eins og gengur og
gerðist innan „Stínu“,“ segir Helgi
og finnst greinilega ekki mikið til
þeirra koma.
Það var í Kaupmannahöfn árið
1974 sem hann fann loksins fjölina
sína. Hann var á leið yfir Ráðhús-
torgið þegar hann fékk hvorki
meira né minna en hugljómun. „Ég
ákvað að byrja sjálfur að tattúvera.
Ég var hvort eð er alltaf með hug-
ann við tattú.“
Helgi beið ekki boðanna, heilsaði
upp á tattúistana við Istedgade og
fékk leyfi til að fylgjast með þeim
að störfum. „Tattú er allt byggt
upp á útlínum og síðan skygg-
ingum og því verður maður að æfa
sig í því að draga upp útlínurnar.
Síðan þurfa menn að fá að fylgjast
með öðrum tattúlistamanni og fá
síðan loks að spreyta sig sjálfir.
Það er ekki hægt að æfa sig á
neinu öðru en mannshúðinni.“
Var munur á myndunum sem
gerðar voru í Kaupmannahöfn ann-
ars vegar og hins vegar þeim sem
gerðar voru til dæmis í Hull?
„Tattúin í Danmörku voru mun
rómantískari en í Hull og öðrum
breskum borgum. Danirnir teikn-
uðu myndir af skipum, akkerum og
fáklæddum skrípódömum en Bret-
arnir vildu frekar breska fánann og
bolabíta.“
Á meðal hættulegustu
fanga Spánar
Nokkrum árum síðar áttu tattúin
bókstaflega eftir að bjarga lífi
Helga. Þá var hann staddur í fríi á
spænskri sólarströnd þar sem fá-
einir Íslendingar urðu á vegi hans.
Þeir ákváðu að leigja saman bíla-
leigubíl til að geta ferðast aðeins
um og að sjálfsögðu var líka ætl-
unin að skemmta sér ærlega í leið-
inni. Helgi ók bílnum en það tókst
ekki betur en svo að á fyrsta degi
ók hann utan í staur. „Lög-
reglumaður kom strax til okkar og
kallaði eftir liðsauka. Á meðan við
biðum fórum við félagarnir inn á
næsta bar þar sem ég sturtaði nið-
ur hassi sem ég átti í vasanum. Ég
náði líka að drekka tvö til þrjú glös,
enda betra að vera fullur en þunnur
í yfirheyrslunum sem ég taldi bíða
mín. Þegar löggan kom loksins
byrjaði ég að rífa kjaft. Menn urðu
vitanlega svolítið hissa á því. Síðan
var ég settur í járn og færður í
fangelsi. Ég hafði skrifað undir á
tryggingareyðiblöðunum sem
fylgdu leigunni á bílnum og var því
fljótlega sleppt en ekki var ég fyrr
kominn aftur á hótelið en lög-
regluþjónn kemur að sækja mig
aftur. Reynt hafði verið að fá ein-
hvern úr fjölskyldunni minni til að
gangast í ábyrgð fyrir greiðslum
vegna skemmdanna á bílnum þar
sem ég var ekki með nægt fé á mér
en það kærði sig enginn um það,
enda vildi fjölskyldan sem minnst
af mér vita á þessum árum. Mér
var því stungið inn í gæslu-
varðhaldsfangelsi í Malaga þar sem
nær 700 fangar voru í haldi. Margir
þeirra voru stórhættulegir morð-
ingjar.“
Áður en lengra er haldið skal
tekið fram að Helgi er ekki Malaga-
fanginn svonefndi sem fjallað var
um í DV á sínum tíma. Það er allt
annar maður. „Í fangelsinu í
Malaga skiptust fangarnir í stórar
klíkur og réðu svokallaðir kapóar
yfir þeim,“ segir Helgi en þetta
nafn var notað yfir verði í fanga-
búðum nasista í seinni heimstyrj-
öldinni. „Kapóarnir hreyfðu sig
ekki án þess að vera umkringdir líf-
vörðum. Mikil stéttaskipting ríkti í
fangelsinu en það sem bjargaði mér
var ekki aðeins að vera hvítur á
hörund, heldur hafði ég líka þá þeg-
ar mikið af tattúi. Fyrir því var
borin mikil virðing. Kapóarnir hirtu
því ekki um að láta mig berjast fyr-
ir sæti í goggunarröðinni heldur
báðu mig strax að tattúvera. Þeim
fannst ég hljóta að geta þetta fyrst
ég var svona skreyttur.“
Þarna í gæsluvarðhaldsfangelsinu
í Malaga innan um hættulegustu
menn Spánar hófst ferill Helga því
þótt hann kynni orðið eitt og annað
fyrir sér var hann ekki farinn að
vinna við tattúið. „Sem betur fer
hafði ég lært að setja upp nálina og
vefja tvinnann um hana samkvæmt
gömlu aðferðinni. Nú er notuð raf-
magnsnál.“
Svía nauðgað af öðrum fanga
Spænsku fangarnar vildu ekki
hefðbundnar myndir heldur báðu
um setningar eða upphafsstafi.
„Þetta voru allt klíkutákn sem ég
skildi ekki. Eitt tattú fékk ég mér
sjálfur hjá æðsta gæjanum í fang-
elsinu,“ segir Helgi og bendir á
gróft ying og yang-merki á herða-
blaðinu.
Fyrstu vikurnar í fangelsinu bjó
hann í klefa með 60 öðrum föngum
þar sem þremur til fjórum kojum
var staflað hver ofan á aðra en eftir
því sem orðstír hans sem tattúisti
jókst fékk hann sífellt betri klefa.
Næst var hann því fluttur í klefa
þar sem „aðeins“ 20 aðrir höfðust
við og þegar hann loks komst undir
verndarvæng einnar klíkunnar var
hann færður í fjögurra manna
klefa.
Einn af þeim sem Helgi deildi
klefa með var viðkunnanlegur Svíi,
aðeins 19 ára gamall. Honum hafði
verið stungið inn fyrir að hafa reynt
að smygla tveimur kg af hassi frá
Spáni til Svíþjóðar. Alls hafði hann
dvalið 14 mánuði í fangelsinu án
þess að hljóta dóm. Það var víst
ekki óvanalegt því Helgi segir að
þarna hafi menn mátt bíða árum
saman eftir úrskurði. „Við Svíinn
náðum mjög vel saman, líklega
vegna sameiginlegs uppruna. Einn
daginn trúði hann mér fyrir ægi-
legu leyndarmáli. Svertingi sem sat
þarna líka inni hafði nauðgað hon-
um ótal sinnum og féll Svíinn sam-
an og hágrét þegar hann sagði mér
frá þessu. Hann hafði ekki þorað að
tala við neinn annan um þetta því
svertinginn hafði sagt honum að ef
hann yrði uppvís að því myndu aðr-
Morgunblaðið/ÞÖK
Það er einn hér inni í Keflavík
sem er með fótspor á typpinu.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. ÁGÚST 2006 27
Rannsóknasjóður
Umsóknarfrestur 1. október 2006
Rannís
Rannsóknamiðstöð Íslands,
Laugavegi 13, 101 Reykjavík,
www.rannis.is
Stjórn Rannsóknasjóðs auglýsir eftir umsóknum um styrki úr
sjóðnum með umsóknafrest 1. október 2006.
Hlutverk Rannsóknasjóðs er að styrkja vísindarannsóknir á Íslandi. Í þeim tilgangi
styrkir sjóðurinn skilgreind rannsóknarverkefni einstaklinga, rannsóknarhópa, háskóla,
rannsóknastofnana og fyrirtækja. Með hugtakinu vísindarannsóknum er átt við allar
tegundir rannsókna; grunnrannsóknir og hagnýtar rannsóknir.
Rannsóknasjóður veitir styrki samkvæmt almennum áherslum Vísinda- og tækniráðs
og á grundvelli faglegs mats á gæðum rannsóknarverkefna. Eftirfarandi atriði vega
þungt samkvæmt almennri stefnu Vísinda- og tækniráðs:
● Að verkefnið stuðli að uppbyggingu á vísindalegri og tæknilegri þekkingu.
● Að verkefnið hafi ótvírætt vísindalegt gildi og ávinning fyrir íslenskt samfélag
eða atvinnulíf.
● Að verkefnið stuðli að myndun rannsóknarhópa og þekkingarklasa og stuðli
að samvinnu milli háskóla, rannsóknastofnana og fyrirtækja.
● Að verkefnið feli í sér þjálfun ungra vísinda- og tæknimanna.
● Að verkefnið stuðli að alþjóðlegri sóknargetu íslenskra vísindamanna og
aukinni þátttöku í alþjóðasamstarfi á sviði vísinda.
Rannsóknasjóður veitir þrenns konar styrki:
● Öndvegisstyrki.
● Verkefnisstyrki.
● Rannsóknastöðustyrki.
Styrkirnir eru veittir til allt að þriggja ára í senn. Umsækjendur sem hlutu styrk til
verkefna árið 2006 með áætlun um framhald á árinu 2007 skulu senda áfangaskýrslu
til sjóðsins fyrir 16. október 2006.
Ítarlegar upplýsingar um styrkina og umsóknareyðublöð fyrir hverja styrktegund er að
finna á heimasíðu Rannís (www.rannis.is).