Skinfaxi - 01.10.1937, Side 21

SKINFAXl
117
og máli. Vafalaust er útlendingum dvöl hér á Islandi
„námskeið í málfræði“, hafi þeir skilyrði til þess að
leggja sig eftir málinu.
5. Ennfremur er hér um sjálfstæðismál að ræða. Á
það að vera oss hvatning að legga sem mesta rækt við
móðurmál vort. Ætti öllum að vera það ljóst, að í sjálf-
stæðisbaráttu vorri reyndist oss mikill styrkur að því,
að eiga sérstakt mál. Fornbókmenntir vorar urðu til
þess, að litið var á oss sem minningarþjóð, er væri
makleg sjálfstæðis á borð við aðrar þjóðir.
En gefa verður því gaum, að því aðeins voru hinar
fornu íslenzku bókmenntir taldar oss til málsbóta, að
vér lögðum mikla rækt við þær á þeim árum, er sjálf-
stæðisbaráttan stóð sem liæst. Ágætast dæmi þess er
Jón Sigurðsson. Sýndi hann jöfnum höndum fram á
stjórnarfarsleg og fjárhagsleg réttindi íslendinga og
verðmæti bókmennta vorra. Má og minna á Sveinbjörn
Egilsson, sem talizt gelur andlegur faðir Fjölnismanna.
Hann samdi Lexicon Poeticum, sem varð útlendingum
lykill að fjársjóðum hins forna skáldskapar.
Merkilegt er, bverja álierzlu Jón Sigurðsson lagði á,
að nokkurt lióf væri í umræðum manna um ágæti
fornmáls vors og bókmennta. Ástæðan var sú, að hann
taldi, að slikt tal gæti orðið á kostnað hinna nýrri bók-
mennta. Jóni var áhugamál, að mönnum væri ljóst
samhengi íslenzkra bókmennta. Hin forna menning
nægði ekki. Leggja varð áherzlu á, að vér værum enn
menningarþjóð, töluðum enn sama málið, sem Egill,
Ari og Snorri ortu og rituðu á.
Þessi er kjarni málsins. Útlendingar taka því sem
liverjum öðrum fróðleik, að vér áttum ágæt skáld á
10. öld En þá fyrst verða þeir hissa, er þeir heyra að
vér getum lesið kvæði þessara skálda, oss til uppbygg-
ingar, og teljum þýðingar á þeim svipi hjá sjón. Eng-
lendingar, sem skilja viðunandi þýzku, njóta betur leik-