Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1972, Blaðsíða 20
gersemi og mala hana í gúanó
hefur valdið sprengingum á síld-
arþróm og tönkum. Þetta hráefni,
loSnan, sem ausið hefur verið
upp við Suður- og Suðvestur-
iandið að undanförnu, hefur orð-
ið þess valdandi, að síldarþrær
hafa brostið og tankar sem meira
eru „nýtízkulegir“ hafa rifnað
eins og pappírspokar utan af
strásykri, loðnan brotizt út úr
hinum nýtízkulegustu umbúðum
og streymt út í frelsið, þótt dauð
sé, eins og snjóskriða úr háfjöll-
um, og má þakka forsjóninni (ef
það er ekki úrelt hugtak), að
ekki hafi orðið dauðsföll á mönn-
um af þessum hamförum.
Tæknimenn virðast ekki á einu
máli um ástæðu fyrir því að
loðna er erfiðari í geymslu en
t. d. lýsi og síld, en það er önnur
saga og verður ekki krufin til
mergjar að þessu sinni. Hitt er
svo annað mál, að Austfirðingar,
sem einnig eiga sínar (síldar)-
verksmiðjur sjá nú ofsjónum
yfir hinum allt of tíðu löndun-
um á Suður- og Suðvesturlandi,
lái þeim hver sem vill, og vilja
nú finna nýja veiðiaðferð til þess
að taka loðnuna á leiðinni til
Suðurlands — væntanlega með
aðstoð ríkisstjórnarinnar og
hinna ötulu fiskifræðinga (eða
fiskileitarmanna) Islands.
Þetta eru e. t. v. allt eðlileg
og nútímaleg viðbrögð einstak-
linga í okkar velferðarríki. Við-
brögð til þess að ná sem stærst-
um hluta kökunnar og er ekkert
nema gott um það að segja með-
an hið frjálsa framtak heldur enn
þá velli á voru landi. En er ekki
eitthvað bogið við það og eitt-
hvað annað en upphaflegur til-
gangur með aflatryggingarsjóói,
þegar ofveiói (eða í það minnsta
meiri veiði en bjartsýnustu menn
bjuggust við) er greidd niður
með ákveðnum kvónufjölda pr.
kíló?
Aflatryggingarsjóður virðist
(eftir nafngift) eiga að bæta
tjón af aflabresti en ekki of-
veiði.
Reykjavík, 28. febr. 1972.
Guófinnur Þorbjörnsson.
Ú R
ERLENDUM
B LÖÐ U M
Rockall
í norska vikuritinu „Fiskcts gang“
frá 6. jan. 1972, gefur að lesa eftirfar-
andi:
„f neðri málstofu brezka þingsins var
þ. 13. des. 1971 til umræðu frumvarp
til laga um innlimun Roekall í Skotland.
Fulltrúi Skotlands, Mr. Alick Buchanan
Smitli, hélt því fram að eyjan hefði,
með konungsúrskurði frá 14. september
1955 orðið hluti af landeignum Hennar
Hátignar, en eyjan væri ennþá ekki
talin liluti af hinu brezka konungsríki
og heyrði ekki undir neitt lögbundið
stjórnkerfi.
Þegar hin nýju lög verða samþykkt,
inun eyjan verða hluti af hinu saniein-
aða konungsríki. Lögin uin fiskveiði-
takmörkin frá 1964 munu þá gilda fyrir
eyjuna. Samkvæmt landgrunnslögunum
frá 1964, mun þá einnig tiltækilegt að
ákveða með konunglegri tilskipun, ef
verzlunarniálaráðherrann síðar meir ósk-
aði af hefja rannsóknir á nytjun þessa
svæðis.
Raunverulega eða nærtækara mál
væri þó sú hætta, er eyjan væri fyrir
siglingarnar. Þegar hefði verið hafizt
handa um að byggja vita á eyjunni.
Hann ætti að vera fullgerður á næsta
ári ef veðráttan leyfði.
Frá stjórnarandstöðunni komu engin
teljandi mótmæli. Rockall hefði verið
skozkt land síðan eyjan var tekin af
víkingunnm.
Mr. Laurance, íhaldsþingmaður, henti
á, að með því að nefna eða lýsa Rockall
ekki sem skeri eða því um líkt, heldur
eyju, mundi Rockall koma undir Genéva-
samþykktina frá 1958 um landgrunns-
sökkulinn, sem í 1. grein (b) tekur
frain, að sáttmálinn eigi við svæði neðan-
sjávar sem nái upp að ströndinni krigum
eyjarnar. Ef þessi lögfræðilegu herhrögð
lukkast, hafi Stóra-Bretland ekki aðeins
tryggt sér landssvæði em er 80 fet í
ummál, en einnig yfirráðin yfir ekki
minna en 150,000 fermílum af liafsbotn-
inum sem annars hefði tilheyrt Eire,
íslandi og Danmörku. Svæði þetta er
hernaðarlega mikilvægt, og liugsanlegt
að á því séu olíuverðmæti.
Sé svo þessi röksemd látin ná til
hinna ótölulegu eyja, rifa og liringrifa
á öllum þeim höfum sem tilheyra Stóra-
Bretlandi, er liægt að fullyrða að verið
sé að skapa fordæmi um og gera kröfu
til svæða á liafsbotni sem er um 12
milljónir fermílur, en það er álíka stórt
og hrezka heimveldið var, þegar það
var stærst.
Aðspurður livort Færeyingar teldu sig
eiga sögulegan rétt til fiskveiða í kring-
um Rockall, svaraði fulltrúinn því til,
að ekki væri kunnugt um neinn slíkan
sögulegan rétt þeirra á þessu svæði.
Stóra-Bretland mundi lialda fast við
samsvarandi takmörk og ákveðin voru í
landgrunns-samkomulaginu frá 1958, eða
þau takmörk sem kynnu að verða ákveð-
in á hafréttarráðstefnu Sameinuðuþjóð-
anna 1973.“
Athyglisverö vélasamstœöa.
Hin kunna vélaverksmiðja, Burmeister
& Wain í Kaupmannahöfn, sem nú, eftir
fjárhagslegan aSskilnað frá skipasmiSj-
unni á Refshaleöen, er kölluS: „A/S
Burmeister & Wains Motor- og Maskin-
fahrik af 1971,“ liefir hannaS diesel-
vélasamstœSu fyrir skip, sem mun vera
sú lang stærsta í heimi, eSa 78,600 virk
hestöfl.
Um þetta skrifar danska tímaritiS
„Vikingen“ október liefti s. I. á þessa
leiS: (sumpart endursagt).
A/S Burmeister & Wains Skipsbyggeri,
en það er skipasmiðjan nú kölluð eftir
fjárliagslegan aðskilnað frá mótorvéla-
smiðjunni, hefir nú fengið bætta fjár-
liags aðstöðu að nokkru, með því að
framleiðni hefir verið aukin, og unnið er
af kappi að því að styrkja fjárliaginn enn
betur. Með því að selja lilutabréf í
dieselvéla-verksmiðjunni fékkst hand-
hært fé hæði til þess að rétta við fjár-
liaginn, og til að auka afkastagetu skipa-
smiðjunnar í framtíðinni.
A/S Burmeister & Wains Motor og
Maskinfabrik af 1971, hefir nú kynnt
fyrir almenningi stærstu diesel-vélasam-
stæðu fyrir skip sem smíðuð liefir verið,
er nú hönnuð og smíðuð í vélsmiðjunni
í Kristjánshöfn.
Er liér um að ræða 12 strokka tví-
gengis krosshöfuð vél ineð forþjöppun
af gerðinni K84EF, 31,400 virk hestöfl.
132
VlKINGUR