Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1972, Blaðsíða 31

Sigurður Haraldsson, skólastjóri.
fyrir að þessi námskeið gætu, ef
til vill, myndað grundvöll að fisk-
iðnskóla. Rannsóknarstofnunin
lagði aðaláherzluna á, að halda
námskeið í hreinlætistækni við
fiskvinnslu, til þess að undirbúa
hlutaðeigandi aðila, að mæta
væntanlegum auknum kröfum í
U. S. A. um allt hreinlæti við
framleiðslu fiskafurða, sem þar
verða á boðstólum.
Þegar þessar kröfur verða
gerðar, er óhjákvæmilegt að við
verðum að hafa breytt miklu í
sambandi við vinnslu aflans í
frystihúsunum, hér heima, ef við
ætlum að halda áfram að flytja
út frystar fiskafurðir til U. S. A.
Ekki nægir aðeins að breyta um
búnað og húsakynni frystihús-
anna, heldur verða öll vinnubrögð
og umgengni starfsfólksins að
breytast líka.
Ég fullyrði að nauðsynlegar
breytingar nást ekki, nema með
aukinni fræðslu og þjálfun, en
fræðslumöguleikarnir hafa ekki
veðrið fleiri 'en þeir sem ég var að
telja upp. Var ekki fyrir löngu
orðið tímabært að breyta hér um ?
Áður en ég svara þeirri spurn-
ingu, er eðlilegt að íhuga hvað
helztu keppinautar okkar á fisk-
mörkuðum gera á þessu sviði.
Við skulum líta til Kanada og til
Noregs.
VlKINGUR
í St. John’s á Nýfundnalandi
er skóli, er nefndur er „College
of Fisheries". Þar er hægt að
stunda nám í flestum greinum,
sem tengdar eru sjávarútvegi,
m.a. í fiskefnisfræði. Það er
þriggja ára nám og eru inntöku-
skilyrði nám sem mun vera hlið-
stætt eða heldur meira en gagn-
fræðanám, hér heima. Námið er
aðallega bóklegt, en skólinn er vel
búinn venjulegum fiskvinnslu-
tækjum og fer einhver kennsla
fram í meðferð þeirra og einnig
eitthvað í fiskverkun. Nemenda-
fjöldinn er um 40-60 í fiskitækni-
deildinni. Þeir, sem útskrifast fá
venjulegast ábyrgðarstörf hjá
fiskvinnslufyrirtækjum og opin-
berum eftirlits- og matsstofnun-
um.
I Noregi eru ýmsar stofnanir,
sem veita starfsfólki fiskiðnað-
arfræðslu.
Þá skal fyrst telja fiskiðn-
skólann í Vardo í Norður Noregi.
Nokkrir íslendingar hafa sótt
þann skóla. Skólinn rekur tvenns-
könar námskeið í fiskverkun.
Annað þeirra er í 10 mánuði en
hitt í 4 mánuði, 10 mánaða nám-
skeið er einnig haldið í fram-
leiðslu lýsis og mjöls, en fjórða
námskeiðið er 6 mánaða nám-
skeið fyrir verkstjóra. Námið er
bæði bóklegt og verklegt. Um 60
nemendur sækja námskeið þessi
árlega.
Þá er niðursuðuskóli í Stav-
anger og matvælaskóli í Þránd-
heimi með sérdeild fyrir kjöt og
fisk. Iðnskólinn í Melbu í Lofoten
hefur einnig hafið kennslu í fisk-
iðnaðargreinum. Tækniskólinn í
Bergen er enn fremur með eins
árs framhaldsdeild, sem útskrif-
ar fisktæknifræðinga.
„Fiskeridirektoratet" starf-
rækir og námskeið fyrir fólk sem
starfar við sjávarútveginn um
borð í veiðiskipunum og í landi
við vinnslu aflans. Þama eru tek-
in fyrir ákveðin viðfangsefni og
geta þau verið margbreytileg.
Auk þessara stofnana, eru síð-
an háskólamir í Oslo og í Berg-
en, Verzlunarháskólinn í Bergen
og tækniháskólinn í Þrándheimi,
sem veita nokkra fræðslu á sviði
sjávarútvegs. Að vísu er kennsla
, þessara æðri menntastofnana
þröngt afmörkuð á sérsviðum.
T.d. eru haffræðideildir við há-
skólana í Bergen og Osló og við-
skiptafræðingar geta aflað sér
framhaldsmenntunar á sínu sviði
með verzlunarháskólana undir
leiðsögn sérstaks prófessors
í sjávarútvegsviðskiptafræðum.
Hægt er einnig að taka fyrir
verkefni úr fiskiðnaðinum til
tækniprófs við tækniskólann í
Þrándheimi.
Samkvæmt framansögðu virð-
ast Norðmenn þegar gera tolu-
vert til að mennta starfsfólk í
fiskiðnaðinum. Ráðamenn þar í
landi eru samt ekki nógu ánægð-
ir. Þeir vilja bæta þær leiðir, sem
þegar em fyrir hendi, endur-
skipuleggja þær og mynda nýjar.
1 undirbúningi eru ýmsar breyt-
ingar, sem ná allt til sérfræði-
náms við háskóla. Námsleiðir
eiga að vera mjög breytilegar og
námið sveigjanlegt, en þannig
uppbyggt, að hvergi verði um
neina fyrirstöðu að ræða að halda
áfram námi, allt þar til háskóla-
námi lýkur, sé vilji og geta fyrir
hendi. Sérstakri stofnun á að
koma á fót til að skipuleggja og
efla allt háskólanám, sem að
notum getur komið fyrir sjávar-
útveginn. Stofnun þessi á að bera
heitið „Norski sjávarútvegsskól-
inn“. Það fer nú ekki milli mála,
að Norðmenn hafa áttað sig á,
að leggja beri mikla áherslu á
að auka menntun allra starfs-
manna við sjávarútveginn, svo
tryggt verði að atvinnuvegur
þessi staðni ekki, eða leggist
alveg niður vegna þess að hann
verði ekki lengur arðbær.
Að þessu athuguðu skulum við
aftur íhuga, hvort ekki var orðið
tímabært að breyta hér um og
bæta við fræðslumöguleikum fyr-
ir það starfsfólk, sem starfar við
eða hyggst starfa við íslenzkan
sjávarútveg og vinnslu aflans.
Ég býst við, að flestir séu mér
sammála um, að ekki mátti bíða
lengur, en hefjast heldur strax
handa um að byggja hér upp nýj-
143