Andvari - 01.06.1966, Page 109

ANDVARI
SNEMMA BEYGIST KRÓKURINN . . .
107
arson frá Mel í MiSfirði er aðalsögu-
hetja hennar ásamt Steingerði Þorkels-
dóttur í Tungu. Kormáki er svo lýst
í upphafi sögunnar. „Hann var svartr
á hár ok sveipr í hárinu, hörundljós ok
nökkut líkr móður sinni, mikill ok sterkr,
áhlaupamaðr í skapi.“ — Ekki getur höf-
undur sögunnar þess berum orðum, að
hann hafi verið skáld gott, eins og vandi
höfunda íslendingasagna er að bæta við
mannlýsingar þeirra garpa; sem þeirri
íþrótt voru vel búnir. Enginn þarf þó
að fara í grafgötur um skáldskaparhæfi-
leika Kormáks við lestur sögunnar, því
að í fáum Islendingasögum eru tilfærð-
ar fleiri visur eftir eitt skáld en í sögu
hans, og að sama skapi eru þær vel
ortar.
Þessu næst segir í sögunni: „Þorkell
hét maðr er bjó í Tungu. Hann var
kvángaðr, ok áttu þau dóttur, er Stein-
gerðr hét. Hon var í Gnúpsdal at fóstri.
Þat var eitt haust, at hvalr kom út á
Vatnsnes, ok áttu þeir bræðr Döllusynir
(Kormákur og Þorgils). Þorgils bauð
Kormáki hvárt hann vildi heldr fara á
fjall eða til hvals. Hann kaus at fara
á fjall með húskörlum. Maðr hét Tósti.
Hann var verkstjóri ok skyldi skipa til
um sauÖaferÖir ok fóru þeir Kormákr
báðir saman, þar til er þeir kómu i Gnúps-
dal, ok váru þar um nóttina. Þar var
mikill skáli ok eldar gervir fyrir mönnum.
Um kveldit gekk Steingerðr frá dyngju
sinni ok ambátt með henni. Þær heyrðu
inn í skálann til ókunnra manna.
Ambáttin sagði: „Steingerðr mín,
sjám vit gestina."
Hon kvað þess enga þörf ok gekk
þó at hurðunni ok sté upp á þreskjöldinn
ok sá fyrir ofan hlaðann. Rúm var milli
hlaÖans ok þreskjaldarins. Þar komu fram
fætr hennar. Kormákr sá þat ok kvað
vísu:
Nú varð mér í mínu,
menreið, jötuns leiði,
réttumk risti, snótar
ramma-ást, fyrr skömmu.
Þeir munu fætr at fári
fald-Gerðar mér verða,
alls ekki veitk ella,
oftarr an nú, svarra.“
Merking visunnar er:
Nú varð hugur minn gripinn rammri
ást. Kona rétti fyrir skömmu rist sína
fram fyrir mig. Þeir fætur munu verða
mér aÖ meini oftar en nú. Eg þekki
annars alls ekkert til meyjarinnar.
Varla mun ofmælt hjá Kormáki, að
hugur hans hafi orðið gripinn rammri
ást, er hann sá hina fögru fætur Stein-
gerðar, því að á þessum fyrsta fundi
þeirra orti hann til hennar hvorki meira
né minna en tíu dróttkveðnar vísur, þar
á meðal þessa fögru vísu, sem flestir munu
kannast við:
Brámáni skein brúna
brims und ljósum himni
Hristar hörvi glæstrar
haukfránn á mik lauka.
En sá geisli sýslir
síðan gullmens Fríðar
hvarmatungls ok hringa
Hlínar óþurft mína.
Björt augu konunnar brunnu á mig
yfir hlerann, — mér verður órótt í skapi
af því, — en eg sá til ökkla íturvaxinnar
meyjar hjá þröskuldi. Þráin mun ekki
fyrnast mér ævilangt.
Seinna átti Kormákur eftir að seiÖa
þá hljóma úr skáldhörpu sinni, er hann
minntist Steingerðar og meinlegra örlaga
þeirra, er ómað hafa hvað fegurst í forn-
íslenzkum ástakveðskap.