Andvari - 01.01.1999, Side 75

ANDVARI
ENDURFUNDIR VIÐ APRÍL-LAUF
73
sjálfsögðu með pálmann í höndunum og geta því sagt digurbarkalega: „Vér
erum málsvarar frelsis“ eða „Vér [. . .] erum hinir alefldu krossfarar gegn
spillingunni“ en hinir síðarnefndu þrauka og bíða átekta í talsverðri
tvísýnu:
. . . við setjumst kringum eldinn
rjóðureld, arineld lýsandi í augu okkar
lýsandi um hið óliðna eins og hið liðna
við munum bíða annars morguns án þess að glúpna.
En Hendur og orð ber þess merki að vera ekki einungis ort á öðrum tíma
heldur í öðru umhverfi en Ljóð, þar sem ljóðin munu flest ort á námsárum
skáldsins í Frakklandi, er líf þess er hálft „fyrir sunnan“ og hálft „fyrir
norðan“. Þau endurspegla fremur rótgróið vesturevrópskt borgarumhverfi
en berangur heimahaganna þar sem „einkennilegir vegir“ landsins eiga til
að „liggja beint upp á fjall eða beint út í hafsauga“, enda ber seinni hluti
bókarinnar yfirskriftina „Borgir og strendur“ og þar er sagt: „Borgir tóku
þér jafnan opnum örmum“. Vissulega hlýtur þetta umhverfi að hafa tals-
vert aðdráttarafl fyrir Frónbúann, ekki síst „gömlu hverfin“ með sínu forn-
fálega mannlífi, en þó svo hann heillist á vissan hátt er hann er engan veg-
inn blindur á hnignunarmerki þessarar borgarmenningar sem stundum er
ekki annað en sýningargluggi sjálfrar sín og botninn dottinn úr eins og
kemur fram í prósaljóðinu „Guðræknisstund í Písa“ þar sem myndavélar
eru á lofti yfir hinum trúuðu og prósessían verður snubbótt. Og í stórborg-
inni ægir öllu saman og verður að hrærigraut í skynjun mannsins:
Kettir eru með andstyggilegustu kvikindum og væla í portinu
en oft verður þeirra væl ekki aðgreint
frá gráti kornabarns í næsta húsi
Menn koma hér og fara: „betlarar skækjur og hvinn, og þoka og fnykur“.
Hér myndast trauðlega raunveruleg tengsl eða samstaða milli manna held-
ur finna menn í allri mergðinni einkum til einveru og einstæðingsskapar
þar sem menn smíða sér sjálfir árstíðir og finna hluttekningu á ólíklegustu
stöðum:
Ég sat lengi morguns á kaffistéttinni reykti
margar sígarettur og reyndi að smíða mér nýtt sumar.
Muldrandi vindurinn og hvikul grænka laufhvolfsins
taka þátt í mínum hag.
En í bókinni koma einnig fram leiðir út úr einsemdinni og raunar eru þær
nefndar þegar í sjálfu heiti bókarinnar: Hendur og orð. Því hendur jafnt