Andvari - 01.01.1958, Blaðsíða 63
ANDVARI
Brot úr verzlunarsögu II
59
fremst á hagsmuni verzlunarinnar. Hentaði verzlunarstjórum þess
sízt brjóstgæði við fátæklinga, en á síðara hluta verzlunarstjóra-
tírna L. Schou var illa ært í þeim sveitum, sem verzlunarsókn
áttu til Húsavíkur, eins og reyndar víðast á norður- og austur-
landi, og mun Schou hafa orðið Jrált á því að lána snauðum
bændum í neyð þeirra. Virðist hann og hafa hneigzt um of til
drykkju hin síðustu ár sín í Húsavík. Víst er um það, að hann
vék úr vistinni hjá 0. & W. snauður að fé og bilaður að heilsu
og átti eigi síðan neitt athvarf hjá hinum fyrri húsbændum
sínum. Tók þá við Húsavíkurverzlun Þórður Guðjohnsen,
sonur Péturs organista Guðjohnsens í Reykjavík. Þórður gekk
ungur í verzlunarþjónustu, fyrst í Glasgow, verzlun Andersons
og Hendersons í Reykjavík. Síðar var hann riðinn við verzlun
Hendersons í Grafarósi og loks eitthvað í þjónustu Sveinbjarnar
Jakobsens. Þórður Guðjohnsen var hinn traustasti maður. Hann
gegndi kaupstjórastarfi í Idúsavík fram yfir aldamótin 1900.
Raufarhöfn. Á ofanverðri 18. öld er alloft rætt um það,
að Raufarhöfn væri álitlegur staður fyrir útgerð og verzlun.
Eigi var þar samt föst verzlun fyrri en 1836, sem síðar segir. A
fríhöndlunaröld öndverðri munu Húsavíkurkaupmenn hafa
haldið þangað skipum til lausaverzlunar einhvern tíma á surnr-
um. Er sýnt, að þeir töldu Raufarhöfn eins konar úthöfn frá
Húsavík og ömuðust við siglingu annarra verzlana þangað.
Kærði Hansteen kaupmaður yfir því 1798, að G. A. Kyhn stór-
kaupmaður og 0rum & Wulff hefði nú byrjað verzlun á Raufar-
höfn. Urðu bréfagerðir um þetta milli sýslumanns Þingeyinga
og rentukammersins, en með því að sýslumaður færði það fram,
að sýslan væri illa birgð af verzlun Hansteens og hefði sigling
þeirra Kyhns því komið í góðar þarfir, vildi rentukammerið
ekki hafa sakir frammi á hendur þeirra, en bauð þeim að hætta
verzlun á Raufarhöfn við svo búið, eða sæta ábyrgð að lögum.
Stefán amtmaður Þórarinsson vildi hins vegar líta svo á, að
hér væri um löglega lausaverzlun að ræða, en rentukammerið
sat fast við sinn keip og bar því við, að hvorki Raufarhöfn né