Andvari - 01.01.1958, Blaðsíða 51

ANDVARI
Brot úr verzlunarsögu II
47
Stefánsson frá Káranesi í Kjós, maður vel kynntur og hinn
mesti verkhagi. Hefir þeirra kosta vel notið rneðan Guðbrandur
dvaldist nyrðra, svo sem dæmi má til finna í kvæðum Bólu-
Hjálmars, m. a. af hinni alkunnu vísu: Hann Guðbrandur
handverk ný, o. s. frv. En af verzlun Nissons í Hofsósi er það
að segja, að bæði var, að eigendur Havsteensverzlunar ömuðust
við nýjurn keppinaut, enda þótti þeim Nisson aðstaða sú all-
órífleg, er þeir höfðu fengið í Hofsósi, og vildu því flytja sig
urn set, ef kostur væri. Munu þeir hafa haft augastað á Sauðár-
króki og voru ýmsir héraðsmenn því hlynntir, að þar væri kaup-
tún sett. Höfðu bændur forgöngu um málið og fóru þess á leit
við stjórnina, að Nisson yrði leyft að setjast að á Sauðárkróki.
Ekki vildi stjórnin leyfa þetta, en hins vegar féllst hún á, að
Nisson mætti færa verzlun sína yfir ána við Hofsós, í land
jarðarinnar Grafar, rétt gegnt Hofsóskauptúni. Þetta gerðist árið
1835 og var þetta upphaf verzlunar í Grafarósi.
Eigi er mér með öllu ljóst, hvenær C. M. Nisson hætti
að verzla í Grafarósi, en líkindi eru til, að hann hafi hætt 1842,
og að vísu er verzlunin seld 1843—1844. Lengst stjórnaði Guð-
brandur Stefánsson verzlun Nissons, og þá C. O. G. 0rum,
en síðustu árin, 1841 — 1842, annar danskur maður, Schelde-
mose að nafni. Þegar Nisson hætti, sem fyrr segir, keypti sonur
Jóhanns Gudmanns, H. W. Gudmann, Grafarósverzlun, og
skönnnu síðar, 1845—1846, tekur svo Jóhann Gudmann við
Hofsósverzlun. Var Niels Havsteen eftir sem áður verzlunar-
stjóri í Hofsósi, en í Grafarósi var verzlunarstjóri C. O. G. 0rum
1843—1848, en því næst Jakob Holm til 1851. Þá verða enn
kaflaskipti í sögu Hofsósverzlunar. Gudmann yngri er þá fallinn
frá og Jóhann Gudmann hætti verzlun í Hofsósi. 1852 hefir
Chr. D. Thaae, er um nokkur undanfarin ár hafði rekið lausa-
verzlun í Hofsósi, tekið við Hofsósverzlun og er hann þá talinn
eini fastakaupmaðurinn í Skagafjarðarsýslu. Árið eftir, 1853,
hefja bræðurnir Jakobsen frá Höfðakaupstað verzlun í Grafar-
ósi. Stóð svo fram til 1860. Verzlunarstjórar í Hofsósi voru: Niels
4