Andvari - 01.01.1940, Page 31

^NDVARI
Sjálfstieði íslands og atburðirnir vorið 1940
27
nialum, er ljóst, að Danmörk getur ekki, meðan svo stendur,
farið með utanríkismál Islands.
^ar sem Alþingi hefir tekið þessa ákvörðun, er eðlilegast,
að það segi einnig til, hvenær forsendur hennar séu niður
fallnar, svo að til fyrra ástands skuli hverfa á ný. í ályktun-
lnni segir raunar, að Island taki þessi mál að öllu leyti í
^inar hendur, en með því er einungis átt við, að ísland hefir
aSur farið með þessi mál að nokkru en Danmörk að nokkru,
en nú er afskiptum Danmerkur lokið í bili. Hins vegar er
með þessu alls ekki átt við fullnaðarráðstöfun þessara mála,
sbr. orðalagið „að svo stöddu“. Að öðru leyti en þessu er
§ert ráð fyrir, að sambandslögin haldi gildi sínu.
Tvímælalaust er, að ályktanirnar 10. apríl voru nauðsyn-
^egar, og þá ekki síður, að þær voru heimilar, bæði sam-
kvæmt íslenzkum stjórnskipunarrétti og alþjóðalögum. Bæði
konungur og dönsk stjórnvöld hafa eftir á viðurkennt, að
^er hafi verið rétt að farið, en frá þessum aðiljum hefði
lielzt verið mótmæla að vænta. Þá hafa og a. m. k. tvö stór-
veldi, Bretland og Bandaríki Norður-Ameríku, viðurkennt
hina nýju réttarstöðu landsins. Um afstöðu sumra annarra
stórvelda er því miður öllu meiri óvissa, en mótmæli hafa
hvergi komið fram.
Innanlands hafa þó heyrzt raddir um, að enn róttækari
laðstafanir hefði átt að gera, annað hvort þegar í stað eða
a- m. k. nær strax. Skal eigi um það efazt, að nokltur rök
hefði mátt færa fyrir því að fara svo að. En gagnrökin hljóta
verða þyngri á metunum. Má þar fyrst og fremst benda
a’ a® þar sem íslendingar eru varnarlausir og vopnlaus þjóð,
^erða þeir umfram allt að gæta vel þeirrar einu varnar, sem
Oeir hafa, en það er að ganga hvergi á rétt annarra og styðja
Mlar gerðir sínar við ströngustu réttarálcvæði. Svo var gert
1 þeim ályktunum, sem samþykktar voru, en frekari aðgerðir
'efðu orðið umdeilanlegar, þó að styðja hefði mátt þær við
n°kkur rök. Aðrar ástæður, sem einnig eru veigamiklar,
lni§u og að sömu niðurstöðu, en þar sem sú, er nefnd var,
er ærin nóg, skal þetta mál eigi rakið frekar að sinni.