Andvari - 01.01.1940, Page 46
42
Jónas Jónsson
ANDVAR'
liin nýja útgáfa mundi ekki þrengja kosti Þjóðvinafélagsins.
Það var gamalt og' sögufrægt félag, stofnað til að styðja
frelsisbaráttu Jóns Sigurðssonar. Það var eins konar ríkis-
fyrirtæki, því að allir alj)ingismenn kjósa stjórn Þjóðvina-
félagsins. Nú vildi svo til, að þrír af nefndarmönnum 1
Menntamálaráði voru líka í stjórn Þjóðvinafélagsins. Það
voru þeir Barði Guðmundsson, Guðmundur Finnbogason og
Pálmi Hannesson. Þessir menn létu sér að vonum jafn annt
um hag' beggja útgáfufyrirtækjanna. Varð það að samkoinu-
lagi vorið 1939 að reifa málið í blöðum þá um sumarið, lóta
allan almenning vita, að Menntamálaráð mundi á næsta ari
hefja stórfellda útgáfustarfsemi og allar líkur væru til,
samvinna yrði við Þjóðvinafélagið, en ákvörðun um Þa®
yrði ekki tekin fyrr en á aðalfundi Þjóðvinafélagsins, ea
hann gat ekki orðið fyrr en Alþingi tók aftur til starfa á
síðustu mánuðum ársins 1939.
Það var mjög bagalegt fyrir Menntamálaráð að þurfa aö
bíða svona lengi sem raun varð á eftir svari Þjóðvinafélags*
ins, einkum eins og verzlun með pappír breyttist fyrri hluta
yfirstandandi árs. En ekki var annars kostur. Menntamála-
ráð vildi ekki að óreyndu hefja samkeppni um bókaútgáfu
við Þjóðvinafélagið.
Þegar kom fram á Alþingi, voru miklir erfiðleikar á að fa
aðalfundi komið á í Þjóðvinafélaginu. Menntamálaráð hafð'
bent á þann möguleika, að Þjóðvinafélagið léti Menntaiuála-
ráð annast bókaútgáfu sína í tvö ár, og skyldu allir kaup'
endur að bókum Menntamálaráðs verða félagsmenn Þjóð-
vinafélagsins og allar bækur litgáfunnar gefnar út un<tu
nafni og merki Þjóðvinafélagsins. Þetta var raunveruleoa
stórfelld efling á Þjóðvinafélaginu. Það félck allan útgáfu
styrk Menntamálaráðs og allar þær bækur, sem það gaf 11
Og um mörg ár hafði Þjóðvinafélagið ekki gert annað en
gefa lit bækur. Á þessum vettvangi átti það nú að ge*a
aukið útgáfu sina um helming eða meira, án þess að hækka
áskriftargjaldið.
Formenn tveggja stærstu flolckanna á þingi, Ólafur Thoi^