Vikan - 05.12.1968, Page 30

*
TRUIN
HOL
ÞRJÁR HULDUFÓLKSSOGUR, SEM
ÞORSTEINN MATTHÍASSON
HEFUR SKRÁÐ EFTIR FRÁSÖGN
NÚ LIFANDI FÓLKS
"yrir um það bil hálfri öld ól-
ust upp á útnesi vestanlands
tveir bræður. Heimili þeirra var vel
bjargálna. Þeir þekktu engan skort
og hlökkuðu til jólanna í þeirri full-
vissu að jólakötturinn mundi aldr-
ei gleypa þá.
Það var ósköp gaman og skemmti-
legur undanfari jólanna, að skrifa
niður alla þá jólasveina og jóla-
meyjar, sem að garði bar, en loka-
þátturinn tók þó öllu fram. Það var
þegar dregið var, að sjá svipbrigð-
in á andlitunum, eftir því hvort
happdrættið var viðkomandi vel eða
illa að skapi.
Að opna jólapakkana á þeim ár-
um hafði töluvert annað svipmót en
í dag. Fyrir utan einhverja nýja
flík, sem sjálfsagt þótti að allir
fengju, var venjulega eitt stórt,
hvítt kerti og þrjú lítil barnakerti —
rautt, grænt og blátt.
Svo kom kannski ofurlítill pakki.
Forvitni og eftirvænting barnshug-
ans var mikil þegar farið var að
athuga innihaldið. — Spil — sínar
tvær tegundirnar handa hvorum
bræðranna. — Og nú verðið þið að
láta ykkur koma saman, drengir
mínir, því annars verður erfitt að
spila. —
Og það var alls ekki fyrr en að
liðnum jólum, sem ágreiningur gat
orðið um spilin.
— Eg lána þér ekki mínar sort-
ir og þá getur þú ekkert spilað. En
ævinlega tókust þó sættir og þeir
sem deildu, léku sér [ bróðerni.
Jólin, þessi þrettán daga Ijóss-
ins hátíð í svartasta skammdeginu,
var ungum og öldnum gleðigjafi
jafnt í koti sem höll. Bros jólabarns-
ins er alls staðar hið sama.
Ýmsir fastmótaðir helgisiðir
fylgdu jólahaldinu. Siðir sem nú
eru víðast horfnir og aðeins minn-
ing þeirra til í vitund þeirrar kyn-
slóðar, sem senn hverfur af leik-
sviði lífsins.
Það var ekki aðeins það sýnilega,
sem hreif huga fólksins, heldur fyrst
og fremst trúin á hinn guðlega mátt,
líf í bergi og hól og fullvissan um
hækkandi sól.
— — Ýmsir eru það miklir af
sjálfum sér, að þeir kalla þjóðtrúna
hindurvitni, sem enginn skyldi mark
á taka, en þrátt fyrir þá skoðun
spekinganna, lifir þessi trú í undir-
vitund fóiksins ! landinu og margir
munu vilja taka undir orð öldungs-
ins, sem þannig komst að orði:
„Umhverfið er allt fullt af Kfi,
okkur skortir aðeins þroska til að
skynja það."
Þegar talað er um huldufólk, er
það æt!ð sett [ samband við
óþvegnu börnin hennar Evu, sem
hún ekki vildi færa fyrir auglit
drottins. Um þetta fólk eru til marg-
30 VIKAN-JÓLABLAÐ