Menntamál - 01.08.1962, Side 56

146
MENNTAMÁL
leiðrétta framburð þess eða hvetja það til að lesa eða tala
hægar, en koma fram við það á allan hátt eins og hin
börnin. Kennarinn gefur með þessu fordæmi, sem hin
börnin fara oft eftir, en ef hann finnur einhverja tilhneig-
ingu hjá þeim til að stríða stamaranum á tali hans, ætti
hann umsvifalaust að gera ráðstafanir til að því verði
hætt. Ef ekki hefur verið haft samband við talkennara áð-
ur en barnið kemur í skólann, kemur það oft í hlut kennar-
ans að sjá um, að það sé gert, því að alltaf er vissast, að
einhver slíkur fylgist með málunum og stundum hægt að
bjarga hlutunum með samvinnu talkennarans við heimilið
og skólann.
Um þá stamara, sem lengra eru komnir á stambraut-
inni — og stamið er komið á annað stig, — er það að segja,
að þeir þurfa oftast á reglulegum taltímum að halda. Öf-
ugt við fyrsta stigs stamara, sem reynt er að fleyta óvit-
andi yfir erfið tímabil, — verður að taka stam á öðru
stigi föstum tökum. Oft eru ýmis önnur vandamál sam-
fara staminu, bæði á heimili og í skóla, sem þarf að laga,
áður en hafizt er handa um lækningu sjálfs stamsins.
Því miður eru þessi vandamál, sem oft virðast standa í
beinu sambandi við stamið, erfið viðfangs, t. d. heimilis-
ástæður, sem eru mjög óheppilegar og stundum óumbreyt-
anlegar. Meðferð þeirri, sem viðurkennd er fyrir annars
stigs stamara er eðilega erfitt að beita við börn á aldrin-
um 7—12 ára, og krefst hún margra breytinga við þeirra
hæfi. Þó ekki sé annað hægt að gera en að halda staminu
niðri, þangað til barnið er fært um að veita meiri samvinnu,
er þó ekki unnið fyrir gýg, og oft er hægt að minnka það
mikið, jafnvel á þessu tímabili. Það er því nauðsynlegt, að
þessum börnum sé komið til réttra aðila í tæka tíð.
Framkoma kennarans við annars stigs stamarann ætti
að vera í samræmi við afstöðu talkennarans. Hann ætti að
forðast að sýna vorkunnsemi eða hlífa nemandanum við
almennum verkefnum, að meðtöldum lestri, vegna stams-