Jólablað félagsins Stjarnan í austri. - 24.12.1920, Qupperneq 35
»benna guð (Brahma) sér enginn, en hann sér; enginn heyrir
til hans, en hann heyrir; enginn skynjar hann, en hann skynjar;
enginn þekkir hann, en hann þekkir alt. Enginn sér, nema hann,
enginn heyrir, nema hann, enginn skynjar, nema hann og enginn
þekkir hlutina, nema hann«. . . . »Geti einhver maður skoðað þessa
frumvitund sem guð, sem drottin allsherjar, sem er og verður, þá
óttast hann ekkert framar«.
í öðrum þætti þessara heilögu rita kemur þessi sama hugmynd
fram, þótt búningur hennar sé annar. Þar segir:
«Þetta ljós, seni ljómar yfir himni þessum, þetta ljós, sem er
hafið yfir alt í hinum æðstu heimum, því að engar veraldir eru því
ofar — þetta sama ljós lýsir í manninum*.
Þessi sama hugmynd kemur og greinilega frani í heilagri ritn-
ingu, þar sem hún minnist á hið sanna ljós, sem upplýsir hvern
mann. (Jóh. I. 9.).
En guð gengur einnig undir öðrum nöfnum í þessum fornu helgi-
ritum. Hann er til dæmis iðulega nefndur hinn guðdómlegi andi,
eða Purusha (persóna), »er dvelur hið innra, sem dvelur stöðugt
í hjarta mannsins, og sálin, hjartað og hugurinn finnur. Þeir menn,
sem þekkja hann verða ódauðlegir«.
Þess ber að gæta, að þegar hin austrænu helgirit tala um ódauð-
leikann sem eitthvert hnoss, sem mannssálin fær öðlast, ef hún
gengur á vegum guðs, eða sem takmark, er henni beri að keppa
að, þá má ekki skilja það sem svo, að það sé gert ráð fyrir því,
að þær sálir, sem ná ekki þessu eftirsóknarverða takmarki, glat-
ist eða slokkni út með öllu. Síður en svo. Það er að eins átt
við það, að þegar sálin hefir komist til þekkingar á guði, er allri
þrautagöngu hennar lokið; hún þarf þá ekki framar að fæðast inn
í þenna heim og er ekki úr því »háð hjóli dauðans og endurfæð-
ingarinnar«. Hún hefir þá náð því takmarki, sem talað er auð-
sjáanlega um í ritningunni, þar sem sagt er: »þann, er sigrar, mun
s
33