Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1919, Side 32

190
Ágúst H. Bjarnason:
[ IÐUNÍÍ
sambandsslitum. Svo langt vildu Danir teygja sig þá,
en ekki lengra og ísl. undirnefndarmennirnir slógu
varnagla við ýmsu í frv. í þessu frv. kemur þó fyrsl
fyrir hin merkilega grein um, að Danmörk lýsi yíir við
önnur ríki fullveldi og ævarandi hlutleysi íslands.
Þá keraur enn annað uppkast á dönsku, óundir-
skrifað, en dags. 12. júlí. Er það að mestu samhljóða
frv. næst á undan með lítilfjörleguin orðabreylingum,
en þar kemur þó fyrst fyrir hið ágæta ákvæði um
sænskan eða norskan oddamann í gerðardóminn, og
þar er aftur hinni tvöföldu atkvæðagreiðslu til sam-
bandsslita slept, en gengið að ákvæðinu um 3/4 3A
þeirra, er atkvæði skulu greiða.
Nú fer að liðkast um, þótt alt liggi niðri nokkra
daga; og loks lcemur danska sendinefndin fram með
frv., sem virðist að öllu leyti samhljóða hinu endan-
lega frv., er samið var og undirritað degi siðar. Þetta
frv. dönsku sendinefndarinnar er liinn endanlegi ár-
angur af umræðum sambandslaganefndarinnar uni
hin frumvörpin. Var nú svo langt komið, að sýnt
þótti, að reyna skyldi til þraular samkomulag, enda
að margra byggju svo rífir kostir af Dana liálfu, að
einskis skyldi látið ófreistað til samkomulags. Ráku
nú Danir smiðshöggið á með því að skifta 2 milj-
króna sjóðnum að jöfnu milli háskólanna í Ivhöfn
og Rvík, en heimildin uin endurskoðun samningsins
bundin við árið 1940, og lieimildin fyrir uppsögn og
sambandsslitum bundin við árið 1943.
Daginn eílir, þann 18. júlí, voru svo sambands-
lögin samin á dönsku og íslenzku, ásamt nefndaráliti
beggja aðilja, og undirritað að kvöldi þess sama dags.
Dannig er þá saga sambandslagagerðarinnar, og
má sjá af því, sem þegar er tekið fram, að hvor
nefndarhelmingurinn um sig, íslendingar og Danir,
hafa smáslakað á klónni, þangað til þeir að lokum
gátu orðið ásátlir um hin endanlegu sambandslög.