Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1921, Blaðsíða 35
JÐUNN
Frá Vestur-íslendingum.
193
Sumir höfðu brugðið sér heim snöggva ferð, en
orðið fyrir vonbrigðum: víðtökurnar hjá gömlu kunn-
ingjunum ekki eins alúðlegar og þeir höfðu vonast
eftir. — Vestur-íslendingar hafa hvað eftir annað
verið að bjóða heim ýmsum málsmetandi mönnum
af íslandi — og fengið færri en þeir vildu. Þeir hafa
með ýmsu móti reynt að nálgast frændur sína hér,
alt af verið fúsir til að hlaupa undir bagga, hafi
fjárframlaga verið leitað til einhvers fyrirtækis hér
heima, og stundum hafa þeir tekið það upp hjá
sjálfum sér, eins og nú síðast samskotin til land-
spítalasjóðsins í vetur. En hér hefir lítið verið gert
til að nálgast þá, eða mæta þeim á miðri leið —
þangað til nú, að félagið íslendingur reið á vaðið.
Sú tilraun varð eins og græðandi smyrsl á öll sár-
indin út af tómlæti okkar að undanförnu. Og það
er ekki einskis virði.
þjóðrækni Vestur-íslendinga virðist mér vera furðu
mikil. Eg veit ekki hvort hún er nokkra vitund
minni en hjá almenningi hér, en sjálfsagt með nokkuð
öðru móti. Það sem mestan gerir muninn, er von-
leysi þeirra þar vestra. Margur er þar sá, sem ann
heitt íslenzkri tungu og þjóðerni, og heíir hug á að
varðveita það í lengstu lög. En vonleysið um að
það takisl til lengdar er of alment. Það hefir kveðið
við úr öllum átturn bæði hér heima og vestra, að
íslenzkan í Vesturheimi sé dauðadæmd. Hún geti
haldist við, meðan þeir lifa sem komu fullorðnir að
heiman, og ef til vill meðan börnin þeirra lifa, en
þriðja kynslóðin hljóti að verða al-ensk eða ameríksk.
Ég var líka hálf-trúaður á þetta, þegar ég lagði af
stað í vesturförina. En nú hef ég alveg kastað þeirri
trú. Nú finst mér það ekki annað en hjátrú, sem
lífsnauðsyn sé að eyða og uppræta. Eftir alt það,
sem ég hef séð og lieyrt í vetur, er ég sannfærður
um, að isl. tunga og þjóðerni lifir vestan hafs, lifir
Iflunn VI. 13