Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1921, Blaðsíða 41
3ÐUNN
Frá Vestur-íslendingura.
199
víst erfitt að fá nokkurn íslending til að verja þann
málstað, að nokkur væri bagur að skifta um tungu-
mál. Við trúum víst engir á spádóm Jakobs Grimm,
að íslenzkan hljóti að deyja út.
En ég fyrir mitt leyti er nærri því eins vantrúaður
á hinn spádóminn, sem nú hefir verið hrópaður hátt
í mörgum áttum bæði austan hafs og vestan, að is-
lenzkan í Vesturheimi hljóti að deyja út. — Ef sú
hrakspá rætist, þá verður það fyrir handvömm, af
einhverjum klaufaskap, vanrækslu og vanþekkingu,
en ekki af neinni nauðsyn.
Fræðsla er það, sem brýnust þörf er á, og ætti
að verða aðal-hlutverk félaganna, sem starfa vilja
að þjóðernismáli Vestur-íslendinga. Það þarf að sýna
þeim, sem ekki hafa séð áður, inn í forðabúr ís-
lenzkunnar, og kenna þeim að þekkja og skilja það
dýrmætasla, sem þar er geymt. Þangað hefir norræn
menning sótt það, sem hún á göfugast og svipmest,
og þangað á hún enn margt dýrmætt að sækja. En
engum eru þeir fjársjóðir auðsóttir, nema þeim, sem
íslenzka tungu skilja. íslenzku-kunnáttan er bezti
lykillinn að þeim andans auði, sem gefið hefir nor-
rænu þjóðunum það, sem einna mest hefir aukið
manngildi þeirra. Ef íslendingar fleygja frá sér þeim
lykli, týna honum, eða láta hann ónotaðan, þá má
með sanni segja um þá, að þeir vita ekki hvað þeir
gera. En það þarf að láta þá vita; það þarf að
fræða þá, sem ófróðir eru. Ekki er til neins að álasa
þeim fyrir óþjóðrækni, eða kasta á þá þungum steini,
sem glata tungu sinni og þjóðerni. En það á að
sannfæra þá um það, að þeim sé það sjálfum tjón,
ómetanlegt og óbætanlegt. Það þarf að sannfæra
foreldrana um það, að þau séu að vanrækja helga
skyldu sína, ef þau leitast ekki við að leiða börn
sín að auðlindum íslenzkrar tungu, íslenzkra sagna
og íslenzkra Ijóða bæði að fornu og nýju. — Þetta