Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1926, Side 61

IDUNN
Andahyggjan og trúarbrögöin.
223
eru þau, sem standa í sambandi við svefn og drauma,
og má telja þau meðal hinna minni starfsemda undir-
vitundarinnar.
Og þá er að lokum fyrirbrigði dauðans og er það
mikilvægast þeirra allra. Það er ef til vill í sambandi
við skoðanirnar á dauðanum, að niðurstaða sálarrann-
sóknanna virðist fara í bág við trúarlærdóma, er gengið
hafa að erfðum til vor frá fyrri kynslóðum sem einn
hluti trúarsannindanna.
Sálarrannsóknirnar eru fyrst og fremst leit og athug-
un; þær geta því ekki verið bundnar við neina trúar-
játning. En þær hafa fært full rök fyrir því, að fyrir-
brigði þau, sem vér nú flokkum undir dáleiðslu, fjarhrif
og meira og minna takmarkaða dulskygni, eru raun-
veruleg og sönn. Um sjálfa rannsóknarmennina er það
að segja, að þeir hafa flestir sannfærst smátt og smátt
persónulega um það, að tilvera vor heldur áfram, að
dauðinn er ekki endirinn, eða á mæltu máli, að maður-
inn er ódauðleg vera.
Það má segja, að það sé engin ný uppgötvun, að ná-
lega öll trúarbrögð hafi haldið því fram, að það sé
frumatriði trúarinnar. Satt er það, en það hefir ekki
verið vísindalegt þekkingaratriði fyr en á síðustu tímum.
Það hefir verið viðurkent sem trúaratriði, en það hefir
ekki verið sannað, — ekki sannað öllum þorra mann-
kynsins. Sönnunin felur það í sér, að færð eru full rök
fyrir þeirri staðhæfing, að þeir, sem vér nefnum »dána«
eða »framliðna«, hafa eigi aðeins haldið lífi út yfir dauð-
ann í einhverjum skilningi, heldur og að þeir eru í meira
eða minna sambandi við oss, og að þeir geta við og
við fært sönnur á þessa framhaldstilveru sína og áhuga-
mál með raunverulegum skeytasendingum. Þetta er í
raun og veru ekki nýtt að því leyti, að til eru dæm*