Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1926, Blaðsíða 38
200
Einar Benediktsson:
IÐUNN
Nöfn þessara 4 skipa, Lýsubússan, Postulasúðin, Ög-
valdsnessúðin og Katrínarsúðin (eptir klaustrum og
kirkjum í Dergen) benda á að hjer sje um ákveðinn
kaupflota að ræða. í sambandi við þetta er viðurkenn-
ing Fríðriks 2. um skuldbinding til þess að halda uppi
Grænlandsförum mjög markverð. Þetta er mikilvægt
rannsóknarefni og er það einmitt mjög líklegt að skjala-
leitir mættu hjer leiða til merkilegra funda. Er jafnvel
fyllsta ástæða til þess að ætla að gögn, er að þessu
atriði lúta, geymist í almennum eða einstakra manna
söfnum á Norðurlöndum; og vil jeg í þessu sambandi
enn minna á frásögn hins norska skjalavarðar, er fór
til Hafnar í rannsóknarskyni, en var synjað Ieyfis að
lesa það sem fyrir lá.1) Að öðru leyti virðist svo sem
það hefði verið eðlilegt, jafnframt því sem fækkað var
íslandsförum, að þá hefði verið kveðið á að nýju um
samgöngurnar við Grænland eða, með öðrum orðum,
gerð ákvæði hjer á Islandi um þetta innan þess tveggja
ára frests, sem til er tekinn í sáttmálanum. Vfir öllu
hvílir hjer móða og þoka liðinna alda. En hvað kann
að felast í erlendum skjalasöfnum? Dönsk vísindi hafa
gjört stórmerkileg þrekvirki á öllum sviðum á Græn-
landi nema að eins að því er lýtur að rjettarfari, stjórn
og ríkisstöðu landsins. Og eins og nú er komið málum,
er sýnilega treyst á það í Danmörku að örlög lands-
ins verði ráðin, að því er rjettar og ríkis stöðu þess
snertir, áður en til þess kemur fyrir alvöru að af-
hjúpa hið herfilega og óverjanlega ástand meðal Skræl-
ingjanna. En af því er aftur skiljanlegt að danskir
fræðimenn og bókhlöðuverðir muni ekki, fyrir sitt leyti,
1) „Þrætan um Orænland" bls. 21. (63. c.) sbr. sjerpr. höf. í
Eimreiöinni „Nýlenda íslands,, bls. 57.