Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1926, Blaðsíða 62
224
Sir Oliver Lodge:
IDUNN
slíks og frásögur um það. Trúarbækurnar eru fullar af
frásögum um slíkt yfirvenjulegt samband við annan
heim. En menn hafa aldrei kannast fyllilega við það,
að þessa væri kostur, og það hefir aldrei verið notað í
stórum stíl til þess að hugga sorgbitna né sem ráð til
að afla sér byrjunar-fræðslu um ástand manna eftir
dauðann. Hugmyndir trúaðra manna um þessi efni eru
Iotningarkendar, en óákveðnar, svo óákveðnar, að af þeim
hlýzt eigi sú huggun, sem réttmætt er að vænta að
þekking veiti. Þótt hinir dánu slokknuðu út, gerði það
engan mun í reyndinni að þessu leyti.
En með sálarrannsóknunum hefir verið leitt í ljós
eigi aðeins að látnir lifa, heldur og að þeir starfa; og
nú er sýnt og sannað, að þeir megna að standa í
sambandi við oss.
Það má véfengja þetta. Allir rannsóknamenn eru
ekki enn orðnir sannfærðir. Sé þetta staðreynd, þá er
það stórfeld staðreynd, og það tekur tíma, að sanna
hana að fullu. Ég er þess fullvís, að framhaldandi rann-
sókn mun færa fullar sönnur á hana. En auðvitað er
mönnum heimilt að vera annarrar skoðunar. Trú á ekki
að neyða upp á neinn; og þeir, sem sannfærst hafa
fyrir eigin reynslu, ættu heldur ekki að láta sér of ant
um að sannfæra aðra. Sannleikurinn ryður sér braut; sá,
sem trúir, er ekki óðlátur; í rósemi og trausti ætti styrk-
ur vor að vera.
Segja má, að um þrjár meginskoðanir á dauðanum sé
að velja:
Fyrst er skoðun heimspekilegra efnishyggjumanna;
hana virðast margir þeir fallast á þegjandi og hljóðalaust,
sem rannsaka staðreyndir lífeðlisfræðinnar, líkskurðar-
fræðinnar og líffræðinnar yfirleitt. Þá er því haldið fram,
að hinn jarðneski líkami sé maðurinn og að vitundarlífið