Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1930, Side 40

34
Sérhælfir í skólamálum.
IÐUNM
bóla þykir á einhverri hættu, er hJífðarlaust krafist að-
gerða, nýrra tilrauna, nýrra úrræða. Beygurinn við að
verða aftur úr er svipan, sem áfram knýr.
Vera má að sumum þyki, sem ekki beri brýna nauð-
syn til þess að ræða þessi mál með oss. Þeim sé nu
þannig fyrir komið, með fræðslulögum vorum, barna-
skólum, ungmennaskólum og æðri skólum, að vér meg-
um vel við una. Ef nokkuð væri að, þá væri það helzt
að telja, að vér hefðum of margt skóla og skólageng-
inna manna. Að til skuli vera slíkur hugsunarháttur og
ekki með öllu að ástæðulausu, virðist benda til, að hér
sé ekki allt með feldu. Skóli, sem svarar tilgangi sínum,
gerir nemendur sína þannig úr garði, að af þeim er
aldrei of margt, en jafnan helzti fátt. Hann veitir þeim
þá fræðslu, þau tök á störfum, þær félagslegar eigindir,
sem framvinda lífsins krefur á þeim tíma. Slíkra manna
er alla jafna þörf. En þann skóla hefur ómótmælanlega
dagað uppi, sem veitir mönnum þannig Iagað uppfóstur,
að þeim reynist að því loknu harla erfitt að finna nokk-
urt svæði í lífinu, þar sem þeir fái gert kunnáttu sína
og leikni gagnsama sér og öðrum. Á þessari hættu
hefur þótt bóla nokkuð hér á landi, og fátt fundist til
úrbóta.
Þó ekki væri öðru til að dreifa, þá væri þetta nægi-
legt til þess að gera skólamál vor að merkilegu íhug-
anar- og rannsóknarefni. En hér eru fleiri greinar í.
Það er lítt hugsanlegt, að oss hlýði það, fremur en öðr-
um, að halda kyrru fyrir. Og bezt er að gera sér það
þegar í stað ljóst, að ekki tjáir að láta sér ægja, hverju
hér muni þurfa til að kosta af áreynslu, elju og fé. Hitt
megum vér vel láta oss ægja, hvert afhroð vér munum
gjalda á komandi árum, ef hér er skelt skolleyrum við.
Hið gamla öryggi einangrunarinnar er liðið undir lok.