Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1930, Blaðsíða 100

94
Sjálfstæðismálið.
IÐUNN
málin í voru umboði, svo engum blöðum er um þetta
að fletta. Að öðru er ekkert, sem bindur oss við þá
annað en jafnréttisákvæðið. Strandgæzla Dana hér við
land er ekki réffur þeirra, heldur skyldukvöð, sem vel
má vera að réttast væri að leysa þá undan. Það er því
í rauninni sáralítið, sem bindur, og nú þegar liðið er á
11. ár frá því að samningurinn gekk í gildi, verður ekki
séð að neitt af því hafi sakað oss. Danir hafa haldið
samninginn prýðilega, og ekki reynt að draga neitt úr
þeim rétti, sem vér eigum samkvæmt honum. Með utan-
ríkismálin hefur verið farið vel, og ekkert að hafst nema
með ráðum íslenzku stjórnarinnar, og hefur alls ekki
borið á því að Danir hafi reynt að beita jafnréttisákvæð-
inu óþyrmilega. Þær rannsóknir, sem þeir hafa sjálfir
gert um það efni, og sem ekki er ástæða til að rengja,
sýna það glögglega; aðalhagnaðinn af jafnréttisákvæðinu
hafa Færeyingar haft, og virðist það ekki hafa skaðað
oss í neinu. Konungurinn hefur verið jafn meinlaus og
gagnslaus eins og fil er ætlast í ríki, sem hefur þing-
bundna konungsstjórn. Að því er til hans kemur höfum
vér nofið þeirra hlunninda, að hann hefur ekki setið
hér á landi, heldur í Danmörku og ekki veitt oss neitt
sérstaklega mikinn átroðning.
Sambandinu hefur því eiginlega hingað til verið svo
varið, að það er sem hefði ekki verið. Hvorugum aðilja
að neinu gagni, hvorugum að tjóni. Það má því með
sanni segja, að það er í dag sama, hvort því er slitið
eða ekki. Vér Islendingar kunnum bezt við það að
hokra fyrir oss, ef þess er kostur að meinalausu, og
það er nú. Ef Islendingar því í dag væru spurðir, hvort
þeir vildu þegar skilja við Dani, þá myndu þeir eflaust
svara því játandi, og láta það fylgja með, að það væri
ekki af því, að sambandið hefði reynst þeim óþægilegt,