Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1930, Síða 104

98
Sjálfstæðismálið.
IÐUNN
samning? Átti ekki Versalafriðarsamningurinn að vera
endanlegur og óbreytanlegur? En koma ekki stórveldin
svo að segja árlega saman til þess að breyta honum,
eða hvað segja nöfn eins og Locarno, Dawes, Voung?
Og nú nýverið hefur forsætisráðherra Frakklands, Briand,
farið að tala um bandaríki Európu. Það er svo sem
engum blöðum um það að fletta, að í þessu öllu er
fólgið sæði til gerumsteypandi breytinga á ríkjaskipun
álfunnar og sambúð og aðstöðu þjóðanna hvorrar til
annarrar, og alt þetta getur skollið á nær sem vera
skal. Herrarnir í London, Berlín, París og Moskva vita
auðvitað, hvað þeir vilja sjálfir, en þeir vita lítið um
það, hver um sig, hvað hinir vilja, og hverju þeir fái
fram komið vita þeir alls ekki, og vér hér úti á íslandi
vitum alls ekkert um þetta; vér sjáum það aðeins eins
og í skuggsjá og ráðgátu. Það mætti segja, að þetta
væri vorum málum óviðkomandi, því að þetta gerist er-
lendis. En árið 1918 gefur svarið. Oss tókst þá að koma
fram óskum vorum eingöngu vegna þess, sem þá var
að gerast og gerst hafði í álfunni. Svo mun og síðar
verða, að afkoma vorra mála, að minsta kosti út á við,
mun fara eftir því, hvernig ástatt er í Európu í þann
og þann svipinn. Það þýðir ekkert að ætla að fara með
sögu landsins og stjórnmál eins og afhöggvinn lim, eða
eins og landið væri alls ekki á hnettinum. Saga vor
sýnir þvert á móti, að vér höfum verið óvenjulega mót-
tækilegir fyrir erlendum áhrifum, og sjást verkanir frá
svo að segja hverri hreyfingu, sem orðið hefur í álfunni
í sögu vorri, sem eðlilegt er. Þessu getum vér ekki breytt.
Breytingar þær, sem orðið geta á heiminum um þau
14 ár, sem eftir eru þangað til sambandinu við Dani
getur að fullu orðið slitið, geta orðið afar róttækar.
Þær geta orðið það gagngerðar, að spurningin um það,