Kirkjuritið - 01.09.1953, Blaðsíða 47
SJÓNLEIKIR OG TRÚARBRÖGÐ
193
usturnar hafa upprisufrásögurnar snemma orðið uppistaða
leikrænna sýninga. Við altari kirkjunnar er gerð gröf, og
í hana er lagður kross, sem á að tákna líkama Krists.
Prestar í hvítum skikkjum táknuðu englana við gröfina.
Aðrir táknuðu konurnar þrjár, sem komu að gröfinni á
páskadagsmorgni. Og nú hefst latínusöngur milli þessarra
flokka.
„Hvers leitið þér í gröfinni, Kristsmenn?" spyrja engl-
arnir.
,,Hins krossfesta Jesú frá Nazaret, þér hinir himnesku,“
svara konurnar.
„Hann er ekki hér, — hann er upprisinn, eins og hann
sagði fyrir. Farið og kunngerið, að hann sé upprisinn frá
dauðum.“
Söngflokkurinn grípur nú fram í: „Hallelúja, Drottinn
er upprisinn“. Engill við gröfina syngur: „Komið og sjáið
staðinn.“ Hann lyftir línklæðinu, og konurnar leggja það
á altarið. Þá er sungið „Surrexit, Domine, de sepulchro"
°g loks hinn fornfrægi sálmur „Te Deum“.
Ástæðurnar fyrir því, að slíkir helgisiðir færast yfir í
leikform, hafa verið tvær. I fyrsta lagi var messan á
latínu, og aðeins lærðum mönnum fært að fylgjast með
bví, sem sagt var. Það þurfti að gera frásögnina sýnilega,
svo að alþýðan gæti fylgst með því, sem gerðist. Hin
ástæðan var að sjálfsögðu hin listræna og leikræna þrá,
sem ávallt gerir vart við sig með einhverjum hætti.
Helgileikir þeir, sem þannig urðu til, voru nefndir
nmisteria'1, sem dregið er af orðinu „ministeria". Þeir eru
með öðrum orðum þjónusta, eins og annað, sem fram fer
í kirkjunni. Þetta eru bækur hinna ólæsu, eins og einn af
kirkjufeðrunum komst að orði um helgisiði kirkjunnar og
táknmál. Á þennan hátt lifði söfnuðurinn sig inn í frá-
sagnir ritningarinnar á barnslegan og einfaldan hátt. Ekki
voru hér notuð leiktjöld, heldur voru vissir staðir eða
Pallar látnir tákna t. d. höll Heródesar eða Pílatusar, gras-
garðinn, veginn til Egyptalands o. s. frv. Betlehemsjöt-