Kirkjuritið - 01.09.1953, Blaðsíða 53

SJÓNLEIKIR OG TRÚARBRÖGÐ 199
og býður hreinsaða og helgaða sál hans velkomna til sam-
vista við Guð.
Þessi fagri leikur er talinn taka öllum samskonar leik-
um fram í dramatískri stígandi, og hann talar til djúp-
tækra tilfinninga. Hann hefir verið endursaminn á seinni
öldum og leikinn í þeirri mynd, meðal annars á Konung-
lega leikhúsinu í Kaupmannahöfn. Væri það viðeigandi
verkefni fyrir Þjóðleikhúsið að kynna íslendingum þetta
fornfræga verk.
Það yrði langt mál, ef rekja ætti áhrif hinna gömlu
kirkjulegu leika allt til þessa dags. Svo sem kunnugt er,
hafa þeir ekki dáið út með öllu. I Oberammergau á Þýzka-
landi hafa verið sýndir píslarleikir tíunda hvert ár, svo
framarlega sem tök hafa verið á. Undiraldan er ekki að-
eins ræktarsemi við forna venju, heldur lifandi trúartil-
finning og lotning fyrir þessu háleita hlutverki, sem er
svo sterk, að hún gegnsýrir líf þorpsbúa svo að allt stjórn-
ast af þrá þeirra eftir að þjóna á þennan sérstaka hátt.
Þessir leikir geta gefið nútímamanninum dálitla hugmynd
um, hvaða hvatir réðu, þegar guðsdýrkun og leiklist urðu
eitt í skjóli hinnar kristnu kirkju. Samkomulagið milli
hirkju og leikhúss hefir ekki ávallt verið jafngott á liðn-
um öldum né heldur á vorum tímum. Stundum var það
uauðsynlegt fyrir kirkjuna að hefja upp raust sína og
átelja þá, sem þjónuðu leiklistinni, innan eða utan kirkju.
En stundum hefir það einnig komið fyrir, að kirkjan varð
°f svartsýn á gleði mannanna. Hinir ensku Púritanar á 17.
öld fóru mikla herferð á hendur leikhúsunum, þó að það
væri ekki ómerkari maður en William Shakespeare, sem
bá stóð fremstur í flokki þeirra, sem þjónuðu leiklistinni.
En Púritanar, sem allir hljóta að virða fyrir þeirra sið-
ferðilegu alvöru, eru því miður einnig kunnir að því að
hta dökkum augum á margt það í veraldlegri glaðværð,
sem kristnir trúmenn á vorri öld mundu ekki sjá ástæðu
til að amast við. Annars hefir samband kirkju og leiklist-
ar á síðari öldum grundvallast á því, sem einstakir menn