Jörð - 01.04.1941, Side 74

Eilífðar smáblóm kvæði eftir Jóhannes úr Kötlum (Heimskringla).
Stjörnur vorsins, ljóð eftir Tómas Guðmundsson (Víkingsútgáfan).
Spor í sandi, ljóð eftir Stein Steinarr (Víkingsútgáfan).
Ströndin, kvæði eftir P. V. G. Kolka (Lsafoldarprentsmiðja).
ÓK NORDALS eru „sex útvarpserindi með eftirmála“, og fjall-
ar um trúarleg og háspekileg efni. Erindi þessi vöktu mjög
mikla hrifningu, er þau voru flutt, og hókin seldist upp á fáum
dögum. Miklu mun hafa um þelta valdið það, að erindin eru vissu-
lega fyrir margra hluta sakir vel samin, og höfundurinn nýtur
inikils álits. En nokkru mun einnig hafa um þetta valdið, að þjóð-
in hefir mikla trúarþrá og trúarþörf, sem lítt er fullnægt þrátt
fyrir allan prestafjöldann. Annars á sá, sem þetta ritar, erfitt með
að skilja þær vinsældir, sem þessi bók virðist hafa lilotið umfram
annað, sem frá hendi Nordals hefir komið, þvi að fremur mætti
telja hana til þess fátæklegra frá hans liendi, heldur en þess rik-
mannlegasla. Fyrir rúmum tuttugu árum flutti Nordal hér í Rvik
tuttugu fyrirlestra um líkt efni. Þeir fyrirlestrar voru ágætt vega-
nesti lianda þeirri kynslóð, sem þá var að leggja af stað í hina
miklu vegferð lífsins. Þeir voru bæði ferskir og áfengir, kraftur
handa heilli kynslóð. Er mjög mikill skaði, að þeir voru ekki gefn-
ir út þá. I þessi erindi vantar bæði ferskjuna og hitann. Þau eru
umræða miðaldra manns um það, sem honum finnst hafa staðizt eld-
skírnina af skoðun æskuáranna, og er þó enn margt sagt með spurn
og efa í huga. Þau hafa þvi hvorki að bjóða von æskunnar eða
fullmótaða reynslu. Þau ber helzt að skoða sem skynsamlegt rabb
við samferðamenn milli áfanga.
Ofviti Þórhergs er þáttur úr sjálfsævisögu, sem vafalaust þykir
mjög merkilegt rit og einkennilegt, þegar það er komið allt. Eigin-
lega ætti Þórbergur að fara að hætti Sveins á Mælifellsá og kalla
þetta rit í heild Veraldarsögu sína, því að það er raunar saga
þeirrar veraldar, sem liann hefir lifað og hrærzt í. Þórbergur fer
ekki að hætti neinna venjulegra manna með þessa söguritun, þvi
að hann byrjar ekki á byrjuninni eða endar á lokunum, held-
ur virðist hann ætla að gripa niður, þar sem honum dettur í hug
i hvert skipti, er hann byrjar nýjan þátt. Bók þessi er að orðfæri
og stíl eins og Þórbergur hefir ritað bezt, en einhvern veginn er
hún þó ekki eins skemmtileg og sú bók, er áður var kominn af
þessu safni, íslenzkur aðall. Ef til vill ræður þó mestu um þetta
það, að hátíðaréttur Þórbergs sé hálf leiðigjarn, þó að ljúffengur sé.
TTÉR VERÐUR EKKI að þessu sinni rætt um ljóðabækur þeirra
Jóhannesar og Kolka. Um það hefir verið rætt við ritstjóra
JARÐAR að taka öll kvæði Jóhannesar til umræðu í timaritinu sið-
72 jöri>