Jörð - 01.04.1941, Síða 83

á móti að taka með sér eðlisdómgreind sina, og láta hana
verja blað sitt við leiðindakroti eða slettum af leik-
sviðinu. Ef það er ekki, geta leikendur boðið áliorfönd-
um allt, en það á ekki að vera. Þessi leiðarvísir sýndist
vera sprottinn af því, að leiköndum þætti anda heldur
köldu til sín af áhorfendasvæðinu. Ef svo hefur verið,
þá mega þeir reiða sig á, að þeir hafa átt það skilið. Fólk,
sem kaupir sér dýrann aðgöngumiða og eyðir frjálsri
kvöldstund á heldur lélegum sætum við að horfa á sjón-
leik, gerir það áreiðanlega með það eitt fyrir augum, að
skemmta sér; það vill allt til vinna að gera það og gefst
ekki upp við það fyrri en í fulla hnefana; en úr því andar
auðvitað köldu frá því. Það kann að vera, að leilcdómari
verði offari eða rangfari við sjónleik, leikanda eða leik-
endur, en almenningur gerir það aldrei. Þessi leiðarvísir
var þvi lieldur óheppilegur.
Nú var farið að vinda sér áð leikdómurum, og i þvi get-
ur í sjálfu sér verið fullt vit, því þeir geta gert marg-
faldan óskunda, ekki eingöngu með liugsanlegri lilut-
drægni eða illgirni, sem oftast nær kemur upp um sig,
heldur fyrst og fremst með dómgreindarleysi, menningar-
°g menntunarleysi, og síðast en ekki sízt með alúðarleysi
við verkið. Ef mennirnir eru sæmilega ritfærir, eru þeir,
se þeim svona varið, hvað hættulegastir, því þeir geta
þá skýlt ágöllum verksins með ritleikninni. I skrifum
þeim, sem hér hefir verið vikið að, var leikdómendum borin
liarla illa sagan. Það var að vísu ekki borið á þá neitt
þvi, sem hér hefir verið hent á, að gæti gert verk þeirra
Verra en ónýtt. En hitt var sagt fullum fetum, að þeir skildu
ekki hlutverk sitt. Hlutverk þeirra væri að hjálpa leik-
starfseniinni. Svo langt hlýtur maður að vera sammála,
en lengra ekki. Skyldunni hefðu leikdómarar hrugðist,
var sagt, sumpart með því að niðra leikritum, sem leikin
væru, sumpart með því að niðra meðferð leikenda.
Með þessu gerðu þeir fólkið fráhverft leikhúsinu og starf-
semina ómögulega. Þeir ættu þvert á móti að flytja lof-
samleg ummæli um hvorttveggja, þar sem dregin væri
JÖRÐ