Jörð - 01.04.1941, Qupperneq 87

niistekist, og ef leikdómari verður þess vai\ á hann að
henda á í hverju sé áfátt og rökstyðja það, leiðbeinanda
til athugunar, og ef til vill til leiðbeiningar. Leikdómari
á að athuga heildarmeðferð einstakra leikenda á hlut-
verkum sínum og meðferð þeirra á einstökum atriðum
og þýðingu hennar fyrir lilutverkið og leikinn sem heild.
Verður þar eftir beztu vitund að segja heiðarlega kost
og löst og þýðingu hvors tveggja fyrir leikinn. Sérstak-
lt:ga verður að hafa augun á nýjum leikurum til þess
að athuga, livern leikmann þeir liafa að geyma. Það verð-
ur að varast það vendilega í fyrstu atrennu, að kveða
ttann niður, ef einliversstaðar örlar á því, að hann sýni
viðleitni og getu til að fara rétt með. Slikt má ekki gera
fyrri en það er reynt í nokkrum hlutverkum, að það geti
ekki orðið harn í hrók, því óvaninn við leiksviðið, við áhorf-
endur og við það að hregða sér í andleg föt annarra, gel-
ur valdið því, að leikari fái í fyrsta áhlaupi ekki komið
náttúrugáfu sinni við. Þá er eitt, sem verður að veita at-
liyggli, það er að hve miklu leyti leikari tekur leiðbein-
ingu af liendi leiðheinanda — gerir liann það yfir liöfuð
ekki, heldur þvingar leikform sitt fram ofan í hagsmuni
heildarleiksins, sem ekki má — telcur hann leiðbeining-
um, en heldur þó leikformi sinu og fellir það, á þann
hátt, sem leiðbeinandi ætlast til, inn í heildarformið, eins
°S vera ber — eða er liann bókstaflega ekkert annað en
helbert bergmál leiðbeinanda, svo að það sé í raun réttri
iiann, sem leikur í gerfi hins — og loks leikur hann of
veikt, svo að lilutverksins gæti ekki í heildinni sem skyldi,
eða of sterkt, svo að of mikið fari fyrir því, og afskræm-
ir hann til annarrar hvorrar liandar? Þessu þarf leikdóm-
uri að svara eftir því, sem liann er maður til. Ef þetta er
gfert af skynsamlegu viti, þá er það þýðingarmikill leið-
heining fyrir bæði leiðbeinanda og leikendur. Þá verð-
Ur leikdómari að athuga gerfi leikenda og fatnað og
uð hve miklu leyti það kemur heim við eðli hlutverks-
ms og tímann, sem leikurinn gerist á, jafnframt verð-
Ur hann að hafa augun á leiktjöldum og ljósum, ef þar
Jörð 85