Eimreiðin - 01.04.1932, Síða 55

ElMREIÐIN
SKÝJABORGIR
175
niaður elskar, — fjarlægð, sem maður óskar að verði nálægð
°9 vill eitthvað leggja í sölurnar fyrir. Og það, sem skiftir
°9 sker úr um mennina, er þetta: Hvað sjá þeir í fjarskanum
uh við sjóndeildarhringinn? Eru það sömu fúamýrarnar, sem
við erum að vaða í, svo að við getum alveg eins staðið kyr,
eða er það dýrlegur fjallstindur, sem veitir útsýn um ónumin
undralönd? Að hverju vilja menn keppa, hverju sækjast menn
eftir, — hver er sú stjarna, sem stefnt er á og ljómar ofar
skýjum og mistri mannlífsins? Eftir því má líka dæma menn,
bæði einstaklinga, þjóðir og tímabil, hvað markið er sett hátt.
En hverjar eru þá skýjaborgir okkar'nú á tímum? Að hverju
sfefnum við, — hvað þráum við? Erum við svo stórhuga, að
eftrkomendur okkar muni álíta okkur óða og æra, að hafa
dreymt slíka drauma? Eða fetum við kindagötu vanans og
t>orum ekki að láta okkur dreyma um flugabjörg og einstigi
andans? En eftir þrám okkar og takmarki verðum við
^®mdir af seinni kynslóðum. Þó að við »hnígum í grunn*
e,ns og aldan, mun það verða virt við okkur, ef við höfum
*stefnt á fjallið*, eins og skáldið segir. Og það getur einnig
°rðið okkar eigin sáluhjálp.
Hverjar eru þá leiðarstjörnur okkar nú á tímum? Því að
v,ð látum okkur ekki nægja eina, heldur höfum við margar,
~~~ og hvort þær benda allar í sömu áttina, skiftir ekki svo
Vkja-miklu máli; við hirðum ekki svo mjög um það, hvert við
förum, ef við erum bara á ferðinni. — Stjörnurnar — eða
eru það strætaljósker? — heita ýmsum nöfnum, svo sem
helsi, framfarir, framleiðsla o. s. frv. Við skulum athuga
betta nokkru nánar.
Frelsi er nauðsynlegt, — frelsi til þroskunar og sjálfstjórn-
ar> án óréttmætrar íhlutunar annara. En alt er undir því
k°mið, til hvers frelsið er notað. Þar veldur mestu, hver á
heldur. Það er eins og beittur hnífur, nauðsynlegur og nyt-
samur gripur, en hættulegur. Frelsið út af fyrir sig er því
ekki hið eina nauðsynlega og þarf ekki að vera svo ákaflega
■jnkils virði. Frelsið til þess að fara til helvítis, beinlínis eða
óbeinlínis, er náttúrlega fjarska dýrmæft, en hvort maður
Verður glaður yfir því, þegar þangað er komið, er alt annað
faál. Og sérfrelsi sumra er hið mesta ófrelsi fyrir aðra. Ætt-