Eimreiðin - 01.04.1932, Blaðsíða 76
196
TRÚIN Á MANNINN
EIMREIÐIN
in PhiIosophy“ og „The Quest for Certainty“ o. fl., þv* a^
enda þótt heimspeki Deweys hafi verið nefnd >Instrumentalism*
og brjóti mjög í bága við hinn akademiska húmanisma, Þa
liggja þó fyrir honum mjög svipaðar hugmyndir til grund-
vallar og trúarlegu húmanistunum, endá má svo að orði kom-
ast, að heimspeki hans sé kjarni amerískrar lífsskoðunar, a
því leyti sem hún hefur mótast á sérkennilegan hátt. 1 s'^'
fræðilegum bókmentum má nefna, auk bókar Lippmanns, sem
ég hef áður getið um, ágætt rit eftir Dr. Felix Adler, v^n
Ethical Philosophy of Life“ og Durant Drake: „The NeU
Morality“.
Af þeim ritum, sem beinlínis hafa tekið hinn trúarleS3
húmanisma til meðferðar, mætti fyrst og fremst nefna tvsf
bækur eftir Roy Wood Sellars, prófessor í heimspeki V1
Michigan háskóla: „The Next Step in ReIigion“ og „Rch3l°n
Coming of Age“, hvorttveggja mjög röksamlega ritaðar baekur,
sem gera ljósa grein fyrir skoðunum húmanista. Hnígur rök
semdaleiðsla hinnar fyrri að því að sýna fram á, að húmau
ismi hljóti að vera næsta skref í trúmálum, en hin síðari bo
útskýrir það hvernig trúarbrögð taka jafnan þessa stefnu, er
þau fara að eldast. Bækur þessar eru lipurlega skrifaðar
auðskiljanlegar hverjum þeim, sem kynnast vilja þessunr
hugsunarþráðum. Af mjög víðtækum og nákvæmum laerdóm>
á trúarbrögðum er einnig rituð bók, sem nýlega er út kom>u
eftir dr. A. E. Haydon prófessor í samanburðar-trúfraeði V1
Chicago-háskóla: „The Quest of the Ages“, þar sem höfun
urinn leitast við að rekja sögu trúarhugmyndanna og fsra
rök að því, að trúarskoðanir nútímans hljóti að vaxa upp ur
trúarhugmyndum fortíðarinnar á svipaðan hátt og húmanism
inn hygst að gera. Auk þessa hafa þeir dr. Curtis W. R®ese'
próf. M. C. Otta og dr. Francis Potter gefið út ýmsa ritlinS3
um þetta efni og birt ræðusafn eftir átján húmanista, ChicaS0
1927, sem bregða glöggu ljósi yfir ýmsar hliðar þessai"3
lífsskoðana. í mjög svipaða átt ganga tvær bækur eftir hmn
fræga enska vísindamann Julian Huxley: „Religion ivith°
Relevation“ og „Science, Religion and Human Nature ■