Eimreiðin


Eimreiðin - 01.04.1954, Qupperneq 84

Eimreiðin - 01.04.1954, Qupperneq 84
Símon Jóh. Ágústsson: LIST OG FEGURÐ. Rvík 1951 (HlaÓbúS). Það er gríðarlega erfitt að skil- greina og lýsa með orðum þvi, sem á voru máli heitir list og fegurS. Viðhorf manna til þessara hluta er svo misjafnt. Einhver hópur manna, málsmetandi, tekur upp á þvi að segja, að viss tjáning, til dæmis málverka, músíkur eða skáldskapar, sé list. Niu- tiu af hundraði venjulegra manna botnar hvorki upp né niður i þessari „list“, en samt er það list, af þvi að hópur manna sér eða heyrir i þvi list. Eins er það með fegurð. Gamalt máltæki segir, að hverjum þyki sinn fugl fagur. öðrum þykir sá fugl kannske ljótur. Oft er það komið undir sálarlífi fólks, hvað þvi þykir fagurt og hvað ljótt. Einum þykir öræfasvæði og jöklar, gróðurlausir sandar og auðnir, grjótfell og hrika- legir hamrar fagurt. Aðrir vilja forð- ast þetta sem mest, en kjósa grösugar sveitir og gróðursælar og sjá þar náttúrufegurð við sitt hæfi. Þetta get- ur jafnvel verið tízkuatriði. Fyrir 70 —80 árum þótti flestum Þingvellir ljótir, eftir þvi sem mér var sagt. Nú er öldin önnur. Stundum þykja feitar konur fegurstar. Á öðrum timum eiga þær helzt að vera sem magrastar. Allir kannast við þetta. Stundum er mtiðins, að karlmenn gangi með skegg (a. m. k. yfirskegg) o. s. frv. Fegurð verður því illa ákveðin með visind- um. Hún er allt of margbreytileg og hverful. En samt er ekki ófróðlegt að at- huga þetta mál. Prófessor Simon Jóh. Ágústsson hefur gert það rækilega 1 þessari bók, sem er 152 bls., þétt prentuð. — Auðvitað er fróðlegt að lesa það, sem þessi hálærði heini- spekingur segir um þessi mál. Hann hefur sinn lærdóm frá öðrum að miklu leyti, en kemur svo með sinar skarplegu athugasemdir og athugan- ir, vitnar til dæmis oft i islenzk skáld, svo sem Einar Bendiktsson, Matthías o. fl. — Skýring sálkönnuða um, of hverju menn taki upp dulnefni, er skökk, að minnsta kosti um suma. Ástæðan er oftast sú, að menn eru hlédrægir og vilja sjá, hvernig skáld- skapnum er tekið, áður en þeir láta aðra vita, að þeir séu að fást við slíkt föndur, en alls ekki hin svo- nefnda „ödipusduld" (þ. e. að af- neita ætt sinni). Lafontaine segir: „Le bien est rarement camarade du beau.“ Þetta er, að mínu áliti, ekki rétt, heldur slagorð, sem ekki á gildi að vel athuguðu máli. Hið góða er nefm- lega œtíð fagurt, og engin fegurð er í raun og veru til nema hún sé jafn- framt góð. Sumir nota orðið „æg1' fegurð", til dæmis um eldgos, jökul- hlaup og slíkt. Sé hér um stórskaða að ræða, er fyrirbrigðið ekki fagurt, heldur átakanlegt og sorglegt.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.