Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Blaðsíða 43

Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Blaðsíða 43
ÞORSTEINN HELGASON eða í stórum dráttum. Aðferðir og leiðir má fella beint inn í markmiðslýsingar, víkja að þeim í inngangi eða sleppa að nefna slíka hluti. Þjóðarsöguna er hægt að rekja í tímaröð eina sér eða setja sögu umheimsins fram samhliða með henni. Hvort- tveggja má einnig taka fyrir í efnisþáttum eða velja sérstök tímabil til sérstakrar umfjöllunar. Ef svipast er um í sögunámskrám þessa dagana er lagið með ólíkum hætti. Fáein dæmi skulu nefnd hér í upphafi. - Franskar sögunámskrár í framhaldsskólum hafa ekki vikið frá þeirri líf- seigu hefð að tilgreina nákvæmlega hvaða efnisatriði skuli taka fyrir og jafnvel að úthluta klukkustundum fyrir hvern efnisþátt, segja hvaða landakort skuli nota og hvaða myndir séu skoðunarverðar. Um aðferðir er hins vegar fátt eitt sagt (Histoire-géographie 1998). - Dönsk aðalnámskrá fyrir grunnskóla er stuttorð um þessar mundir, tilgreinir rýmissviðin (sögu Danmerkur, Norðurlanda, Evrópu og heims- ins), efniseigindir (félagssvið, kynjasjónarhorn, stjórnmál, trú, mannrétt- indi, efnahagsmál, einstaklinga, menningu); enn fremur nokkra aðferða- þætti: að greina, afla upplýsinga, beita hugtökum, fylgja sögulegum mál- efnum eftir, rökræða, skapa, túlka og tjá, meta (Formál og centrale kund- skabs- og færdighedsomráder. Folkeskolens fag 1995). - I Finnlandi var horfið frá ítarlegri efnislýsingu í námskrá í sögu fyrir framhaldsskóla og í staðinn sett fram stutt hugleiðing um meginstefnu, efnissvið og aðferðir - eins og rakið verður hér á eftir. Menn hafa reynt að greina einhverja meginþróun og tilhneigingar í sögunámskrám og tengt þá þróun við sveiflur í stjórnmálum (Ahonen 1997). Víst er að æskuóróinn, sem kenndur er við '68, hafði sín áhrif, sömuleiðis nýfrjálshyggjan á níunda ára- tugnum, fall sovétkerfisins og sitthvað fleira. Tilraunastarfsemi, frjálsræði skóla og kennara, þemavinna, áhersla á aðferðir og gagnrýna hugsun - allt hefur þetta verið tengt við vinstrihyggju í stjórnmálum. Samfelld þjóðarsaga í tímaröð, staðreynda- nám, áhersla á einstaklinga í sögunni, utanbókarlærdómur, miðstýrðar námskrár - þetta ættu hins vegar að vera kennimerki hægri stefnu. En þetta eru einfaldanir og beinlínis rangfærslur oft á tíðum þó að stefnur hafi á köflum fengið á sig pólitískan lit. Engar námskrár mæla með gagnrýnislausum þululærdómi og enginn hvetur til uppblásinnar þjóðernishyggju. Og þó að pendúllinn sveiflist og tekist sé á er aldrei farið í samt far aftur. Stefnur taka lit af andstæðum sínum og málum er miðlað. BANDARÍKIN Árið 1994 birtust á prenti drög að eins konar landsnámskrá (eða öllu heldur við- miðum) fyrir sögukennslu í grunn- og framhaldsskólum Bandaríkjanna, „National Standards for United States/World History".2 Þetta voru allnokkur tíðindi, ekki 2 Um þetta mál hefur geysimikið verið skrifað. Hér er einkum stuðst við Nash, Crabtree og Dunn 1998, Journn! of Social History 1995, Nolte 1997, vefsíður út frá National Center for History in the Schools, vefsíður út frá History Standards og Clair 1997. 41
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Uppeldi og menntun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.