Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Blaðsíða 48

Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Blaðsíða 48
INNTAK SÖGUKENNSLU Þjóðin var í aðalhlutverki í tveim heimsstyrjöldum og burðast með hrylling nasista- tímabilsins í sameiginlega minningarsjóðnum. Eftir seinni heimsstyrjöld klofnaði þjóðin og hafði víglínu kalda stríðsins í landi sínu miðju þar til undrið gerðist, múrar hrundu og þjóðin sameinaðist aftur - í Evrópu sem er að tengjast á æ fleiri sviðum. Það ætti engum að koma á óvart að sögukennsla sé mikilvægt mál í slíku landi og stjórnmálamenn og rannsóknarsagnfræðingar láti sig hana varða. Umræða um tilgang hennar, inntak og aðferðir, er á háu stigi og tímarit, sem út kemur um sagn- fræði og sögukennslu, Geschichte in Wissenschaft und Unterricht, er eitt hið vand- aðasta sem til er um þessi mál. Hugtakið söguvitund, sem tekið er upp í námskrám víða um lönd og fjallað verður hér um síðar, á ætt sína og óðul í Þýskalandi. Það voru nokkrir skilgreinendur söguvitundarinnar í Þýskalandi sem stóðu fyrir við- fangsmikilli könnun á söguviðhorfi unglinga í Evrópulöndum (Angvik og von Borries 1997, Gunnar Karlsson 1998). í Þýskalandi er ekki til námskrá sem gildir um allt landið heldur eru þær settar í hverju fylki fyrir sig. Þær eru hver með sínu lagi og áherslur mismunandi, aðferðir og efnisþættir í misjöfnum hlutföllum, þó að greina megi sameiginlegan anda. í námskrá fyrir sögu í menntaskólum Bæjaralands frá 1992 er nær eingöngu fjallað um efnisþætti en tæpt á aðferðum í almennum inngangi fyrir allar náms- greinar. í Nordrhein-Westfalen, norðar í Þýskalandi, er námskrárhöfundum um- hugað um þankagang, söguvitund og aðferðir. í námskrá frá 1993 eru aðeins til- greindir fjórir meginefnisflokkar sem fjalla skal um í sögu í hverjum bekk (6.-7. bekk og 9.-10. bekk). í 10. bekk heita þau: 1) lýðræði og kommúnískt einræði, 2) yfirráð nasista, 3) deilur austurs og vesturs og 4) trygging friðar. Þemun eru ávallt „fléttuð saman úr tveim þáttum, sögulega viðfangsefninu og kennslufræðilegu og gagnrýnu sjónarhorni" segir í námskránni (Kuss 1997:541). I Berlín voru efnisþættir býsna nákvæmlega sundurliðaðir í námskrá grunnskóla árið 1995. Um Weimar- lýðveldið á t.d. að læra fjögur ártöl, 16 hugtök og níu mannanöfn (Kuss 1997:545). Fyrir 6.-10. bekk skólanna í Slésvík-Holtsetalandi er komin sögunámskrá til tilraunabrúks. Þar er augljóslega reynt að sætta mörg sjónarmið. Akveðið tímabil er á dagskrá á hverju ári (t.d. fornöld, miðaldir) en innan þeirra eru tilgreind þemu. I fomaldarefninu heita þau: 1) ummerki (Spuren), 2) maður og náttúra og 3) miðja og útgeislun (Ausstrahlung). Enn fremur er boðið upp á fjóra inntaksþætti innan forn- aldar: Sögu byggðar og svæðis, steinöld, Egyptaland og Róm og Rómaveldi. í þriðja lagi er gert ráð fyrir því að kennarar og nemendur takist á við „langsnið" í lok hvers árs. Eftir fornaldarkaflann í 6. bekk heitir það „bernska". Þar er gert ráð fyrir samanburði við nútímann og eigin tilveru út frá „rétti allra manna til að móta lífs- skilyrði sín". Sögulegri og gagnrýninni hugsun er gert hátt undir höfði í inngangi. Hér er stefnt hátt en námskránni er engu að síður fundið allt til foráttu í gagnrýni í Geschichte in Wissenschaft und Unterricht. Fullyrt er að færnis- og aðferðaþáttunum sé stolið úr námskrá Nordrhein-Westfalen frá 1973 en enga leiðbeiningu sé að finna um hvernig þessum markmiðum verði náð. Þemu og „langsnið" séu ónákvæm og samhengislaus en jafnframt of háfleyg og ekki fylgt úr hlaði svo að kennarar ráði við þau (Kaufmann 1998). 46
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Uppeldi og menntun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.