Tímarit lögfræðinga - 01.12.1983, Síða 43
þess að gera sér grein fyrir því, hvort kærendur hafi hlotið réttláta
málsmeðferð (a fair hearing).
I því sambandi hefir nefndin í huga, að málið hafði verið í fresti
fyrir Hæstarétti í meira en tvö ár og munnlegur flutningur málsins
var tilkynntur opinberlega með skriflegum tilkynningum til lögmanna
aðilja.
Engin sönnunargögn hafa verið lögð fram um það, að lögmaður kær-
enda hafi verið leystur frá störfum né heldur um það, að hann hafi
ekki rækt málflutningsmannsskyldur sínar vel. Ýtarleg gagnaöflun fór
fram í málinu fyrir þeim dómstölum, sem fjölluðu um það. Dómstól-
arnir tóku sínar ákvarðanir á grundvelli þeirra gagna, sem lögmenn
aðilja lögðu fram. Það er því ekkert sem bendir til þess, að dómstól-
arnir hafi brotið gegn grundvallarreglum um réttláta málsmeðferð.
Þar af leiðir að þessi þáttur kærunnar hefir ekki við rök að styðjast
í skilningi 27. gr. 2. tl. Sáttmálans.
2. Kærendurnir hafa einnig haldið því fram, að atvik málsins séu
með þeim hætti — sérstaklega útburðurinn — að brotið sé gegn 8.
gr. Sáttmálans, er hljóðar svo:
8. gr. Sáttmálans, sem vitnað er til hér að ofan, mælir svo fyrir, að
sérhver eigi rétt til friðhelgi heimilis. Nú hefir kærendum verið bann-
að að búa á heimili sínu og því telur nefndin að þetta bann raski
greinilega rétti þeirra samkvæmt berum orðum greinarinnar.
Þess vegna hefir nefndin kannað það, hvort réttlæta megi þessa
röskun með vísan til einhverra þeirra ástæðna, sem taldar eru upp í
2. mgr. 8. gr. Sáttmálans.
Sú ákvörðun að banna kærendum að búa í íbúð sinni var byggð á 17.
gr. lága nr. 59/1976 um fjölbýlishús. Þessi lög voru sett til að koma
í veg fyrir deilur milli sambýlismanna í fjölbýlishúsum, en lögin skylda
þá til að gæta skikkanlegra sambýlishátta, bæði að því er varðar hús
og lóð, svo og að kappkosta að valda ekki öðrum íbúum fjölbýlishúss-
ins ónæði eða óþægindum.
Nefndin er sammála því að nauðsynlegt sé að setja löggjöf um sam-
býlisháttu í fjölbýlishúsum til þess að koma í veg fyrir sambýlisörð-
ugleika. Lögin um fjölbýlishús voru þannig sett í lögmætu augnamiði
og voru nauðsynleg til verndar réttindum og frelsi annarra manna.
Nefndin telur samt sem áður, þegar hafður er í huga dómur Mann-
réttindadómstóls Evrópu í Handyside-málinu frá 7. desember 1976, að
hún verði að rannsaka það, hvort meðölin, sem kærendur voru beittir,
hafi verið í samræmi við hinn lögmæta tilgang, er ætlað var að ná.
Þegar meta á slíkt verður nefndin að hafa það í huga, að 2. mgr. 8. gr.
245