Árbók Háskóla Íslands

Árgangur

Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Blaðsíða 84

Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Blaðsíða 84
84 X. Hugðir ásta og liaturs. Hvergi sjest J)að betur en á tilfinningum eins og ást og hatri, hvers eðlis hugðirnar eru. Flestir eru raunar þeirr- ar skoðunar, að ást og hatur sjeu ósamsettar tilfinningar í likingu við t. d. gleði og reiði. En ef vjer athugum ást og hatur nánar, þá sjáum vjer þegar, að þetta eru hugðir, sem jafnan hinda hugann við eitthvert ákveðið hugðarefni, er maðurinn hefir fengið mælur eða óbeit á, en bregða hinum mismunandi frumkendum eða geðshræringum fyrir sig sem þernum sinum, eftir þvi sem við horfir um hugðarefnið í það og það sinnið. Hugðir þessar eru jafnan ofarlega á baugi í luiga vorum, en brjótast út við og við, þegar tilefni er til, í líki 5rmiss konar geðshræringa. Óviða er þessu betur lyst en af enska skáldinu Swift, þar sem hann segir um ástina: Love wliy do we one passion call When ’tis a compound oT them all? Where hot and cold, where sharp and sweel In all their equipages meet; Where Pleasures mix’d with Pains appear, Sorrow with Joy, and Hope with Fear. I’ella er nú einmitt það, sem ástin gerir; hún vekur mismunandi tilfinningar eftir þvi, sem við horfir um ástfóst- ur manns og sjálfan mann í það og það sinnið, stundum gleði og stundum sorg og stundum von og ólta. Og vist er um það, að hún bindur hugann við það, sem maður hefir l'engið mætur á, og það svo mjög, að maður getur trauðla glevmt því. En er ástin fer að gagntaka alt sálarlif manns- ins og koma fram i viðmóti hans, verður hún að ástúð; og er hún kemst ú sitt hæsta stig, verður hún að kær- leika. En um kærleikann fór Páll postuli svofeldum orð- um: »Kærleikurinn er langlyndur, liann er góðviljaður; kærleikurinn öfundar ekki; kærleikurinn er ekki raupsamur, hreykir sjer ekki upp; liann hegðar sjer ekki ósæmilega, leitar ekki sins eigin; hann reiðist ékki, tilreiknar ekki hið illa; hann gleðsl ekki yfir órjettvisinni, en samgleðst sann- leikanum; hann breiðir yfir alt, trúir öllu, vonar alt, umber alt.« (1. Kor., XIII, 4—7.) Flest af þessu má nú til sanns
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106

x

Árbók Háskóla Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Háskóla Íslands
https://timarit.is/publication/588

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.