Árbók Háskóla Íslands

Árgangur

Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Blaðsíða 65

Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Blaðsíða 65
65 Af þessu virðist það auðsætt, að gleðin reynir að viðhalda gleðiefni sínu og gleðigjafa í lengstu lög, á meðan hún hefir nokkra ánægju af þvi. Dofni aftur á móti yfir ánægjunni, er hætt við, að maður haldi ekki jafn-rikt i gleðiefnið eða gleðigjafann eftir það, sbr. máltækið: »Úti cr vinskapurinn, þegar ölið er af könnunni«. Enda er maður þá ekki lengur i reglulegu gleðiskapi og gleðigjafinn búinn að missa mátt sinn til að gleðja. Sje þá engri dýpri vinátta eða ást til að dreifa, er ekki von, að maður sækist lengur eftir fjelagsskap lians, þvi að vinalælin hafa þá aðallega verið sprotlin af ásókninni í gleðina en ekki af vináttu við gleðigjafann. Af þessu leiðir nú það, að i gleðinni verður enginn vinur reyndur til þrautar. En — »sá er vinur, sem í raun reynistcc. Gleðin er brigðul, og »trúfesli« sú, sem hún kann að gefa tilefni til, nær oft ekki mikið lengra en ánægja sú, sem hún kann að veila manni, og lnin er oft ekki annað en stundar- gaman. En sorgin og raunirnar eru prófsleinninn hæði á sjálfa gleðina, gleðiefnið og gleðigjafann. f hreinsunareldi hrygðarinnar hlossar öll fánýt gleði upp og verður að engu; en að sama skapi skírist hin eiginlega gleði manns, trúfesti og ást i raununum. Og eftir þann hreinsunareld veit maður oft bæði, hvaða áhugamál eru manni hjortfólgnusl og hvaða vini maður á. Þvi eins og Bacon sagði: Sannur vinur er ekki einungis sá, sem tvöfaldar gleði manns, heldur sá, sem einnig er reiðubúinn að bcra raunir manns lil helminga. í gleðinni þjónar maður og oft dægurflugu-eðli sinu í lengstu lög; cn í mótlætinu og raununum kemur maður frekar til sjálfs sín, fer að hugsa um sinn innra mann og hinn eiginlega tilgang lífs síns. Því er gleðin ekki gæða hest, þótt ílestir þrái hana og telji lifið lítilsvirði án hennar, heldur gelur hrygðin oft verið henni dýrmætari. Þó er alt undir því komið með gleðina eins og með sorgina og þær aðrar skapkendir, er vjer nú höfum virt fyrir oss, ef vjer eigum að meta gildi þeirra rjeltilega í hverju einstöku falli, af hverju tilfinningar þessar sprelta og hvaða hugð eða markmiði þær þjóna. En áður en vjer förum að athuga þessar hugðir nánara, er víst best að víkja fáeinum orðum að því, sem vjer í daglegu tali nefnum »gaman og alvöru«. »f ganini«, »í alvöru« eru alkunn orðatiltæki. Alt, sem niað- ur gerir í alvöru, getur maður líka gert í garnni, nefnilega í leiknum. Maður gerir það þá bara að gamni sinu og 9
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106

x

Árbók Háskóla Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Háskóla Íslands
https://timarit.is/publication/588

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.