Árbók Háskóla Íslands

Árgangur

Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Blaðsíða 45

Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Blaðsíða 45
45 markmið hraéðslunnar cr að verða óhultur fyrir því, sem hefir valdið henni. Hræðsluefni dýranna er nú venjulegast það eitt, að hætla er búin lífi og limum. En hræðsluefni mannanna eru jafn- mörg og áhugamál þeirra og ástfóstur. Maðurinn getur t. d. hræðst það, að verða af nautnum sínum, bíða eigna- tjón og verða fyrir virðingamissi eða mannorðsspellum. Ilann getur og hræðst ástvinamissi og vina-, eða að eitt- hvað grandi æltjörð sinni eða einhverju því, sem hann hefir l'esl ást á. Er það einkum þessi óeigingjarna hræðsla, sem einkennir manninn og hinar æðri skepnur. Hún er sprottin af samúð með þvi, sem maður hefir fest ást á, og er í því fólgin, að maður líður önn fyrir aðra og reynir því að koma þeim til hjálpar eða bjargar, oft með þvi að leggja silt eigið líf eða hamingju i sölurnar fyrir áslfóstrið. Og ekki þarf maður einu sinni að hafa tekið ástfóstri við það, sehi maður þannig reynir að bjarga. Það sjest best á öllum brjóstgóðum mönnum og meðaumkunarrikum, er stofna sjer jafnvel í hættu til þess að hjálpa þeim, sem þeir ekkert þekkja og eiga ekkert gott upp að unna. I5að liggur nú í augum uppi, að þar sem hræðslucfni mannanna er svo margbrolið og margvíslegt, að ekki muni hinar likamlegu andæfingar, sem taldar voru og aðallega eru til þess ætlaðar að bjarga lífi og limum, reynast ein- hlitar. Enda verða tæki þau og ráð, sem maðurinn beitir til þess að firra það grandi, er hann ber önn fyrir, jafn- margvísleg og skilyrðin eru til að bjarga því og halda því við. Beilir maðurinn jafnaðarlegast hygni sinni og ráðkænsku til þess að vernda það og varðveita, sem hann liður önn fyrir og hyggur að sje hætta búin. Maður, sem t. d. óttast að missa völd sín og áhrif eða sljetl sina og stöðu, hleypur ekki beint i felur eða ílýr, þótt hann hafi sig hægan, eða hrópar á hjálp eða hrekkur undan í bókstatlegum skilningi, heldur reynir hann með ráðkænsku sinni að ávinna sjer hvlli yíirboðara sinna eða, ef liann fer með umboð almenn- ings, traust kjósenda sinna til þess að halda þingsæti sinu, völdum eða áhrifum. Hræðslan við það, sem getur unnið manni eða áslfóslri manns mein, er að vísu söm og áður, en tiltækin verða alt önnur og breytast eftir þvi, sem skyn- semi manns og hygni segir manni í það og það sinnið. Hræðslan er því jafnan söm við sig, að hræðast hnekki eða missi einhvers þess, sem maður hefir mætur á; en tilfinn-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106

x

Árbók Háskóla Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Háskóla Íslands
https://timarit.is/publication/588

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.