Búnaðarrit - 01.08.1916, Blaðsíða 81
BÚNAÐARRIT
239
gangur svo, að mýs komist ekki inn til að naga ostana.
Ostapressur eru nauðsynlegar. Þær kosta 60—70 kr.
Annars geta menn búið þær til sjálflr. Ostamótin mega
ekki vera mjög lítil; eiga helzt að vera ferhyrnd og taka
6—8 kg. af osti.
Ef osturinn verður sendur heim til félagsmanna,
skiftist hann niður eftir rjómamagni — smjörmagni hvers
einstaks. T. d. 2 félagsmenn senda hvor:
Nr. 1 1000 kg. rjóma með 200 kg. smjörs
— 2 2000 — — — 300 — —
Áflrnar eru þá 3000 kg. -r- 500 kg. = 2500 kg.
Ostur hefir verið búinn til úr helmingi rjómans, eða
1250 kg., og fengist 125 kg. af osti, eða 1 kg. af osti
úr 10 kg. af áfum. Hver félagsmaður fær þá þetta af osti:
Nr. 1 400 kg. áfir = 40 kg. ost
— 2 850 — — = 85 — —
Þá ætla eg að minnast nokkrum orðum á félags-
skapinn yfirleitt.
Margir félagsmenn hafa hætt við að senda rjóma
til búanna, af því að þeir fá meira fyrir smjörið sitt
hjá kaupmönnunum, heldur en með því að vera í búinu.
Þetta kann satt að vera hjá einstaka mönnum. Enn af
hverju kemur það ? Er það ekki einmitt rjómabúunum
að þakka, að þeir fá þetta verð fyrir smjörið sitt?
Ef alt íslenzkt smjör, sem nú er flutt til útlanda,
væri selt hér innanlands, væri verðið ekki svona hátt,
og þá væru það kaupmennirnir, sem ákvæðu smjör-
verðið hér. Hvernig færi þá?
Athugi menn hverjir það eru, sem senda rjóma, og
hverjir, sem ekki senda, sést það nærri því undantekn-
ingarlaust, að það eru beztu félagsmenn í sveitinni, sem
halda búunum við, menn sem sveitin sjálf hefir sett
efsta í ýmsar stöður. Þeir halda við búunum, af því að
þeir eru svo víðsýnir, að þeir sjá að með búunum fellur