Hlín - 01.01.1924, Page 46

44
Hlin
Konurnar og fjárhagsörðugleikarnir.
Erindi flutt í Lestrarfjelagi kvenna í Reykjavík
veturinn 1924.
Pað er kunnugra en frá þurfi að segja, að fjárhagur
íslenska ríkisins er mjög þröngur, þrátt fyrir það þó ár-
ferði hafi verið fremur hagstætt bæði til lands og sjávar.
Ríkið sjálft og einstakir menn eru stórskuldugir erlendis,
og inn á við stendur efnahagur fjöldans yfirleitt mjög
völtum fótum.
Af skuldunum leiðir lággengi íslensku krónunnar, en
það leiðir aftur af sjer aukna dýrtíð. Ofan á hana bætist
svo atvinnuleysið, sem einnig að líkindum er bein af-
leiðing af kreppunni. Petta hvorttveggja, atvinnuleysi og
dýrtíð, kemur harðast niður á efnalausum daglauna-
mönnum, sem hafa stóra fjölskyldu fram að færa. — At-
vinnuskorturinn dregur einnig úr mætti þeirra, sem fyrir
honum verða, til að gjalda skatta og skyldur til hins op-
inbera, og leggur hömlur á sjálfsbjörg þeirra, en það
þyngir aftur á hinum, sem einhverju hafa að miðla, og
ber það að einum brunni, að því fleiri sem verða ósjálf-
bjarga, því fátækari er þjóðarheildin. — Útlitið er óglæsi-
legt, ef horfst er í augu við það.
Hagfróðir menn deila um það, hver sje helsta orsökin
til þess að fjárhagsástandið er eins og það er, og læt
jeg þá um það. Því hvað sem máli þeirra skiftir, þá virðist
sú ástæða augljós, að þjóðin eyði og hafi eytt yfir efni
fram, eða meiru en hún hefir framleitt.
Á stríðsárunum voru íslenskar afurðir í geypiverði, og
þó að útlend vara væri dýr á móti, mátti þó heita, að
stríðsárin væru veltiár, þrátt fyrir ýmsa örðugleika, sem
af stríðinu leiddu, enda má segja, að þá hafi menn velt
sjer í peningum. En ekki er annað sennilegra, en að ein-