Uppeldi og menntun - 01.07.2008, Page 26

26
2007; Griebel og Niesel, 2002, 2003; Pramling-Samuelsson, Klerfelt og Graneld, 1995).
Börnin kvörtuðu ekki undan þessu fyrirkomulagi og tóku það sem gefið. Nokkrir
drengir ræddu hins vegar af miklum þunga um þá aðferð sem kennarinn þeirra
notaði til að halda aga. Þar upplifðu þeir sig áhrifalausa og vanmegnuga gagnvart
ósanngjörnu kerfi.
Því má halda fram að þessar niðurstöður stangist nokkuð á við áherslur í aðal-
námskrá grunnskóla þar sem kveðið er á um að börn fái tækifæri til lýðræðislegrar
þátttöku og þjálfun í lýðræðislegum vinnubrögðum (Menntamálaráðuneytið, 2006).
Ef lýðræðisleg vinnubrögð með ungum börnum geta af sér lýðræðislegt þjóðfélag,
eins og Moss (2007) og fleiri hafa bent á, vekja þessar niðurstöður upp efasemdir um
hvort þarna sé í raun verið að ala börn upp til lýðræðislegrar þátttöku þar sem borin er
virðing fyrir ólíkum sjónarmiðum, fjölbreytileika, skapandi hugsun og forvitni (Moss,
2007).
Rannsóknin byggist á því viðhorfi að börn hafi skoðanir á lífi sínu sem best sé að
nálgast hjá þeim sjálfum. Þau eigi rétt á því að á þau sé hlustað og séu jafnframt hæf
til að láta skoðanir sínar í ljós. Niðurstöður þessarar rannsóknar eru byggðar á reynslu
og viðhorfum 20 þátttakenda á þeim tíma sem rannsóknin fór fram. Ekki er hægt að
alhæfa um niðurstöðurnar; önnur börn á öðrum tíma – eða jafnvel sömu börn á öðrum
tíma – gætu sett fram önnur sjónarmið. Einnig er rétt að hafa í huga að það getur verið
erfiðara fyrir börn að láta í ljós sum viðhorf en önnur. Það getur t.d. verið auðveldara
að sýna og segja frá því að það sé gaman að leika sér úti eða fara í íþróttahúsið en að tjá
sig um mikilvægi þess að fá viðurkenningu kennarans. Takmarkanir rannsóknarinnar
felast einnig í því að rannsakendur komu aðeins í heimsókn í stuttan tíma og fylgd-
ust ekki með skólastarfinu eða leituðu skýringa hjá kennurum barnanna. En eins og
fram hefur komið í öðrum rannsóknum upplifa kennarar sig einnig valdalitla og telja
sig háða utanaðkomandi þáttum og viðhorfum samfélagsins um hvað þeir kenna og
hvernig (Jóhanna Einarsdóttir, 2004). Niðurstöðurnar sýna hins vegar hvað þessum
börnum er efst í huga þegar þau lýsa náminu í skólanum. Þær gefa vísbendingu um
þá þætti sem börnum finnast mikilvægir við upphaf grunnskólagöngunnar og þær
áherslur sem þau vilja sjá í skólastarfinu og ættu því að vera mikilvægur leiðarvísir
fyrir þá sem fást við kennslu og stefnumótun á þessu skólastigi.
„VIð megUm RÁðA þegAR VIð eRUm búIn með bækURnAR“