Ný saga - 01.01.1991, Qupperneq 49

Vesturgata 16b, Gröndalshús öðru nafni. Húsið var byggt 1882og nokkrum
árum síðar keypti Benedikt Gröndal það og bjó siðan íþví í um tvo áratugi.
Húsið er i dag svo til óbreytt frá þvi að það var byggt. Teikninguna gerði
Júlíana Gottskálksdóttir.
Nú myndu sagnfrœöingar
kannski einna belst nota
myndadeildina af þeirri
þjónustu sem safniö býöur
uþþ «, hefuröu eitthvertyfirlit
yfir hvaö gœti veriö þar
eftirsóknarvert fyrirþá?
Kjarni myndasafnsins eru
Reykjavíkurmyndir frá ýmsum
tímum. Fyrsti vísir að
minjasafninu var t.d. málverk og
teikningar Jóns Helgasonar sem
bærinn keypti árið 1944. Á fimmta
áratugnum stóð Reykvíkinga-
félagið síðan að mikilli söfnun
ljósmynda en þær eru aðallega af
húsum elsta hluta bæjarins. Þetta
safn er kjarninn í húsamynda-
safninu en auk þess er nokkuð
um syrpur frá síðustu áratugum
og raunar allt til dagsins í dag af
ýmsum hverfum bæjarins, auk
loftmynda frá ýmsum tímum.
Þessar myndir eru mikilvægar
byggingarsögulegar heimildir.
Einnig er nokkurt safn mynda
sem teknar hafa verið af
framkvæmdum á vegum
borgarinnar sem og af ýmsum
hátíðahöldum. Síðan kemur
alltaf nokkuð af mannamyndum,
fjöl.skyldumyndtim og albúmum
með gjöfum sem safninu berast.
í tengslum við uppsetningu
sýninga bætast safninu einnig
margar myndir um ýmis sérefni.
Síðast en ekki síst hefur
töluverður hluti myndasafnsins
orðið til við fornleifauppgreftri
sem safnið hefur staðið að í
gegnum árin og eru Viðeyjar-
myndir þar ilestar. Töluverður
hluti af ljósmyndasafninu er þvi
heimildamyndasafn.
Hvernig séröþú Árbœjarsafn
fyrir þér íframtíöinni? Viltu
hrinda af staö miklum
breytingum á einhverjum
sviöum og ef svo er, þá
hverjum?
Það má segja að joað sé margt
ógert hvað varðar umhverfið á
safninu. Bæði á eftir að ganga
endanlega frá þeim húsum sem
þegar eru komin en j:>að er ekki
nóg, það þarf líka að hyggja
rækilega að umhverfi húsanna.
Það er á stefnuskránni hjá okkur
að gera þetta að eins konar broti
af Reykjavík, jxiö er að segja
ganga frá görðum, stígum og
lýsingu og smærri hlutum eins og
vatnspóstum og fleiru, þannig að
j^etta verði allt umhverfið en ekki
bara húsin sjálf og innvolsið.
Markmiðið er að jretta verði sem
næst því sem J}aö leit úr hér áður
fyrr. Nú er sem sagt komið að því
að fara að sinna því. Þá má nefna
að auka breiddina í sýningunum,
færa okkur nær í tíma og færa
okkur út í fleiri þætti í mannlífinu
heldur en sinnt hefur verið fram
að þessu. í sumar höfðum við
starfandi skósmíðaverkstæði og
aldamótaprentsmiðjan var í
gangi, svo eitthvað sé nefnt.
Auðvitað koma alltaf nýjar
hugmyndir en við höldum í
megindráttum áfram því starfi
sem var hafið fyrir löngu síðan.
Þetta er það stórt og það er
endalaus uppbygging. Eins og
er, erum við mikið í tiltektum,
við erum að skrá kortasafnið,
myndasafnið og minjasafnið.
Þegar það verður búið, kannski
eftir um tvö ár,verður hægt að
sinna rannsóknum af meiri krafti.
Þá verða sex meira eða minna
bara í rannsóknum.
Nú má e.t.v. segja aö starf
Árbaijarsafns snúist aö
nokkru leyti um aö afla og
vinna úr heimildaflokkum
sent eru frábrugönir
algengustu heimildum
sagnfrœöinga, rituöum
heimildum. Finnst þér
sagnfrœöingar einblína of
mikiö á þennan eina
síöastnefnda flokk?
Það má auðvitað ekki vanmeta
aðra heimildaflokka en ritaðar
heimildir, hvorki muni né
ljósmyndir; jDetta eiga auðvitað
allt að vera mikilvægar
upplýsingar til að komast að
settu marki, þetta á allt að styðja
við bakið hvert á öðru. Við
getum ekki sett upp sýningar
án aðstoðar ritaðra heimilda rétt
eins og j:>eir sem eru að
rannsaka tiltekið efni geta ekki
eingöngu látið sér nægja að
nota ritaðar heimildir, þeir
verða að nýta sér aðra
lteimildaflokka ef ástæða er til.
Það má kannski segja að jxtð
séu of lítil tengsl á milli safna
og sagnfræðinnar yfirleitt en ég
held reyndar að það sé að
lireytast. Það má kannski
merkja það á því meðal annars
að nú eru þrír sagnfræðingar
starfandi sem safnverðir á
Árbæjarsafni. En ég held að
söfn og sagnfræði séu nátengd
fyrirbæri og háð hvort öðru að
vissu marki. Annars er varla
47