Ritmennt - 01.01.2005, Qupperneq 62

Ritmennt - 01.01.2005, Qupperneq 62
GUNNAR HARÐARSON RITMENNT [Þ]eir sem ekki báru fornfálegar nátthúfur áttu ekki aðeins í honum vísa stoð á opinberum vettvángi, heldur fundu athvarf og stundum fastan samastað á hinu hlýa og notalega heimili hans og frú Þóru, ekki síst þeir sem þjóðfélagið hafði valið gaddhesta hlutskifti.6 Hver er andstæðan við „fornfálegar nátthúfur"? Það er vænt- anlega hin nýja dagsbrún, framfarasinnarnir, berhöfðaðir eða með sixpensara, hinir sósíalísku rithöfundar. En „gaddhesta hlutskifti"? Gaddhestar eru hestar sem settir hafa verið út á gaddinn: Halldór segir ekki „útigangsmaður", eins og búast mætti við hjá mönnum sem hafa lcynnst í þýskri stórborg, held- ur „gaddhestur" sem dregur upp mynd af loðnum íslenskum hestum, kubbslegum og héluðum, í kulda og jafnvel snjóstormi. Kuldinn myndar andstæðu við hlýjuna á heimilinu, og hestarn- ir vísa ekki til borgarinnar, þeir benda til sveitarinnar: heimili Kristins og Þóru er heimili bónda og húsfreyju, íslenskt sveita- heimili. Hinn hagsýni, atorkusami og óþreytandi Kristinn E. Andrésson er íslenskur bóndi. En hann er líka fornlcappi, því að hann hefur slcrifað marga „skörulega ritsmíð" til að „bera af úngum efnismönnum högg", auk þess að hafa birt „gerhugular rannsólcnir" á fyrri skáldum, og er þar Einar Benediktsson nefndur sérstaklega. Hinn íslenski bóndi og fornkappi lætur samt elclci bara til sín taka í sveitinni, hann er slílcur „hagsýslumaður" að hann hefur gerst „frum- kvöðull og forustumaður hlutafélaga" til að koma upp „ágætum stórhýsum í Reykjavík" og þessi stórhýsi munu bera þess vitni að „þar var farsæl hönd að verki", hönd bóndans, vissulega, en kannski líka hönd verkamannsins. Kristinn E. Andrésson gefur Einari Benediktssyni elckert eftir í athafnasemi, þótt hann sé ekki skáld eins og Einar. Á nánast goðsagnakenndan hátt sam- einar Kristinn í sér sveitina og borgina, bóndann og kaupsýslu- manninn, menntamanninn og athafnamanninn, bókmenntasögu fortíðar og nútíðar, kvenlegt innsæi og karlmannlega atorlcu. Ólíkt lýsingu Halldórs á Brynjólfi virðist mér lýsingin á Kristni vera laus við fölskva, hún er svolítið írónísk á köflum, en góðlátleg; það er engin spenna milli Halldórs og Kristins af sama tagi og milli Halldórs og Brynjólfs,- og má kannski sjá þessa 6 Upphaf mannúðarstefnu, bls. 149. 58
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172

x

Ritmennt

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.