Vera - 01.12.2002, Blaðsíða 22

^TiL steupll^lfátækt er dýr
Þessi aðstoð hefur verið mér óskaplega dýrmæt og
ekki síst viðmót kvennanna og manngæska. Þær
klappa mér á bakið og hæla mér fyrir hvað ég sé
dugleg. Það klapp yljar mér lengi á eftir.
ns
S_
<U
>
22
ætla að gefast upp. Börnin hennar séu efnileg og fal-
leg, hún vonar að þau vaxi upp úr þeirri reiði sem býr
í þeim og geti látið drauma sína um framhaldsnám
rætast en yngri börnin stefna bæði á iðnnám.
„Þessi átök hafa reynt rosalega á mig og undanfar-
in þrjú ár hafa peningamálin farið úr böndunum. Sím-
inn er lokaður hjá mér því einn daginn kom símreikn-
ingur upp á 200.000 krónur. Þá höfðu krakkarnir lík-
lega hringt í öll símatorg í bænum, ég veit ekki hvað
gerðist en svona var þetta. Svo voru þau að tínast sitt
á hvað og óg þurfti að kaupa leigubíla til að leita að
þeim. Eg fékk yfirdráttarlán á þessum tíma, sem ég er
nú að borga niður ásamt símaskuldinni og gamalli
húsaleiguskuld sem varð til þegar allt var hér í hers
höndum."
Útrunnin brauð gefin hestum en ekki
fátækum
Það er ljóst að viðmælandi okkar lítur á aðstæður sín-
ar sem verkefni til að glíma við, þótt stundum só hún
að niðurlotum komin. Hún er lítið beisk, þrátt fyrir
allt, og nefnir það að hún hafi selt sig þrisvar sinnum
eins og hverja aðra staðreynd. Á meðan hugsaði hún
um matinn sem hún gæti keypt, en reyndar var borg-
unin aðeins 2000 krónur. Hún segist ganga reglulega
um hverfið og tína flöskur í kerru og það sama geri
fleiri konur úr húsinu. Hún skammast sín sem sé ekki
fyrir að viðurkenna fátækt sína. Hún biður t.d. konur
í hverfisbúðinni að gefa sér brauð sem eru komin yfir
síðasta söludag.
„Þær gefa mér stundum brauð en segja að þær
megi það ekki, brauðunum eigi að skila og svo séu
þau gefin hestunum. Einu sinni, þegar börnin voru
yngri, átti ég engan mat en sagði þeim að bíða meðan
ág færi út. Ég bað til Guðs og þegar ég sá gám fyrir
utan stórmarkað opnaði ág hann og sá fullan plast-
poka af ávöxtum sem búið var að henda. Ég tók pok-
ann, skar ávextina snyrtilega niður á disk og mikið
voru börnin mín glöð. Nú eru lásar á öllum gámum en
mig hefur oft langað að brjóta þá upp. Hér í nágrenn-
inu er t.d. kjötvinnsla og í gámi þar fyrir utan er fullt
af kjöti sem búið er að henda. Ég hef einu sinni tekið
þar læri fyrir mig og vinkonur mínar.“
Að lokum er hún spurð hvort hún kvíði jólunum.
„Já,“ segir hún, „þau eru ömurlegasti tími ársins.
Ég verð alltaf fegin þegar þau eru búin.“
En á hún sór einhvern draum?
„Já,“ segir hún og brosir faliega. „Ég læt mig
dreyma um að komast til Spánar og vera þar í tvo til
þrjá mánuði eftir að yngri börnin eru orðin 18 ára og
farin að sjá um sig sjálf. Ég myndi vilja hafa hús við
ströndina, læra að spila á flamenco gítar og skrifa
ljÓð.“
„Mig langar að kaupa ný náttföt á
strákinn minn en það verður bara að
koma í Ijós hvort ég hef efni á því
eða ekki," segir Linda Berry, þegar
blaðakona Veru spyr hana hvort hún
geti veitt sér og syni sínum, Aaroni
ísak fjögurra ára, eitthvað um þessi
jól. „Mig langar líka að vera með
jólatré, en það verður ekki í ár."
Linda og Aaron búa í um 30 fermetra íbúð í húsi Fé-
lags einstæðra foreldra í Skerjafirðinum. íbúðin er
lítil en hlýleg. Rúm Lindu er í stofunni og á því am-
erískt bútasaumsteppi. Það er kveikt á kertum og á
einum veggnum lianga nokkrar myndir af Aaroni.
Inni í íbúðinni er ekkert baðherbergi að sjá en Linda
segir mér að það sé frammi á gangi. Og að hún só svo
heppin að þurfa ekki að deila því með öðrum, en í
húsinu séu alls átta íbúðir og sex þeirra deili þremur
baðherbergjum. Fyrir innan eldhúsið er lítið herbergi
sem rúmar varla meira en eitt rúm. Þar sefur Aaron
vært.
„Ég bjó í Bandaríkjunum í 6 ár og mér fannst
ástandið hér hafa versnað mikið þegar ég kom lieim
eftir skilnað í október á síðasta ári,“ segir Linda.
Fyrstu fjóra mánuðina bjuggu mæðginin hjá frænd-
fólki sínu en fengu svo inni hjá Félagi einstæðra for-
eldra. I ágúst síðastliðnum fékk Linda vinnu sem
skólaliði en þá var hún búin að vera atvinnulaus í tíu
mánuði. Á þeim tíma var hún nánast vikulegur gest-
ur hjá Mæðrastyrksnefnd og fókk tvisvar sinnum að-
stoð frá Hjálparstofnun kirkjunnar því hún átti ekki
fyrir mat handa Aaroni og sjálfri sér. Til þess að
framfleyta sér á þessum tírna hafði hún styrk frá Fó-
lagsþjónustunni, um 67.000 krónur á mánuði, barna-
meðlag um 15.000 krónur á inánuði og barnabætur
um 11.000 krónur á þriggja mánaða fresti, en hún
fékk aðeins um þriðjung af fullum barnabótum, þrátt
fyrir að vera íslenskur ríkisborgari og fædd og uppal-
in á Islandi, vegna þess að hún hafði búið „of lengi“
erlendis. Fullar barnabætur fær hún ekki fyrr en i
febrúar á næsta ári, en þá verður liðið 1 ár og 4 mán-
uðir síðan hún flutti heim.
„Mér fannst mjög erfitt að þurfa að standa í bið-
röð úti á götu fyrir utan húsnæði Mæðrastyrksnefnd-
ar og reyndi stundum að vera komin korteri fyrir tvö
upp á Sólvallagötu, bara til að sleppa við röðina.'”
segir Linda og útskýrir að nefndin úthluti styrkjum a
miðvikudögum á rnilli klukkan tvö og fimm. Uthlut-
unin getur tekið um klukkustund í hvert skipti, en
fyrst þurfa styrkþegar að lýsa aðstæðum sínum fyrir
nefndarkonu sem metur þörfina hjá hverri og einni
áður en þær fara yfir í næsta herbergi og fá matvörui'
aflientar eða úttektarmiða í Bónus.