Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1950, Blaðsíða 76

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1950, Blaðsíða 76
58 TIMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA (essays) og þætti, auk liinna umfangs- miklu og merkilegu rita sinna um sögu Islendinga í Vesturheimi. Frá þessum fjölbreyttu verkum hans í óbundnu máli er því sagt og æfiferill hans rak- inn nánar í frásögninni um vestur-ís- lenzk sagnaskáld. Hann hefir ennfremur gefið út tvær kvæðabækur, en þær eru: Þættir (Win- nipeg, 1918) og Heimhugi (Reykja- vík, 1921). Þróttmikil hugsun og kjarnmikið mál einkenna öll beztu kvæði hans. Hann er frumlegur í efnis- meðferð, orðavali og bragarháttum, smíðar þá ósjaldan sjálfur og fellir þá vel að efni. Má hann því teljast gædd- ur mikilli rímfimi, þó að liugsunin beri stundum ljóðformið ofurliði og lirynjandin verði þungstígari að sama skapi. Hann hefir ort fjölda af athyglis- verðum sonnettum, þrungnum að hugsun, eins og “Áfram”, sem er lög- eggjan um að stefna “beint á hugans hæstu fjöll” og láta ekkert aftra för manns. I öðrum sonnettum, jafn ágæt- um, hefir hann hyllt eftirlætisskáld sín, Walt Whitman og St. G. Stephansson. Samfara hinni þróttmiklu hugsun er einnig undirstraumur djúpra tilfinn- inga í mörgum kvæðum hans. Sjálfstæð- ar og róttækar skoðanir hans, er eiga rætur sínar í frelsis- og sannleiksást hans og mannúðaranda, finna sér far- veg í kröftugum ádeilum. Hvað það snertir virðist liann hafa orðið fyrir nokkrum áhrifum af Þorsteini Erlings- syni, eða líklega öllu fremur orðið skáldskapur hans hvatning í þá átt, því að ekki fer Þorsteinn Þorsteinsson í smiðju til neins. I hinu tilkomumikla kvæði sínu “Vorsöngur”, sem ort er í háfleygum hrifningaranda, er þjóðfé- lagsdeilan fléttuð á áhrifamikinn hátt inn í glögga náttúrulýsinguna og eggj- anina til frjósams ævistarfs. Skáldið slær á sann-ljóðrænan streng í kvæðum eins og “Dögg” og “Hljóm- dísin”, og ekki síst í hinum hugljúfu og léttstígu vísum “Til Islands á ný- ári”, þar sem djúp ættjarðarást hans klæðist fögrum búningi. Islenzk bók- menntaarfleifð er runnin honum í merg og bein, og hann er eldheitur og djarfmæltur málsvari norræns anda og íslenzkra menningarverðmæta. Heitið á síðari ljóðabók hans, Heimhugi, er ekki út í bláinn; sá hugur er hjarta- strengurinn í skáldskap hans. I heild sinni eru kvæðin í þessum tveim bókurn Þorsteins óvenjulega jöfn að bókmenntalegu gildi. Þau bera vitni smekkvísi hans, sem þroskast hef- ir við víðtækan lestur hans bæði í ís- lenzkum og erlendum bókmentunr. Meðal sérstæðustu kvæða hans eru “Leikmærin” og “Söngmærin”, þar sem rímleikni og myndauðgi fléttast ágæt- lega saman. Margar af náttúrulýsing- um hans eru einnig hinar snjöllustu. Síðan seinni kvæðabók hans kom út liefir hann birt fjölda af vel ortum merkiskvæðum, og birtust mörg þeirra í tímariti hans Sögu (1925-30). Skal þriggja þeirra sérstaklega getið. Kvæðaflokkur hans “Á Þingvelli 1930”, í tilefni af Alþingishátíðinni, er hugsun hlaðinn og myndauðugur, með viðeigandi undiröldu einlægrar *tt- jarðarástar. I “Askur Yggdrasils” er yrk- isefnið, eins og nafnið bendir til, hinn mikli heimsmeiður norrænnar goða- fræði, og er honum eigi aðeins lýst með miklu liáfleygi, en verður jafnfram1 skáldinu tilefni skarpra athugana og skáldlegra samlíkinga. 1 “Signýjarfórn- in” sækir skáldið efnið í hina alkunnn frásögn um Sigyn og Loka í Sæmund-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.