Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1950, Page 86

68
TÍMARIT ÞJ6ÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA
kvæði hans urðu því Ijóðrænni sem
hann varð eldri. Fagurt er kvæði hans
“Eg leita” og hljómþýtt að sama
skapi, og þá eigi síður athyglisvert
kvæðið “Heimspeki áttræðs manns”,
hreimmikið að búningi og lýsir vel
sjálfstæðum íslenzkum anda höfundar-
ins, sem fátækt og óblíð kjör fengu
eigi bugað, og jafn glöggt kemur það
frarn, eins og víðar í Ijóðum hans, hve
djúpar rætur hann átti í jarðvegi
heimalandsins.1
Jónas Pálsson (1875-1947), bróðir
þeirra skáldanna Páls og Kristjáns
Pálssonar, er fluttist til Canada um
aldamótin og varð víðkunnur bæði
sem hljómlistarkennari og tónskáld,
orti einnig umtalsverð ljóðræn kvæði,
er birtust í vestur-íslenzku blöðunum.
Jón Jónatansson (f. 1876) er Norð-
lendingur að ætt, en liefir lengi og
fram á síðustu ár verið rakari í Winni-
peg, maður sjálfmenntaður. Hann á
ekki langt að sækja skáldskaparhneigð-
ina, því að liann er sonar-sonarsonur
þjóðskáldsins séra Jóns Þorlákssonar á
Bægisá. Jón Jónatansson hefir birt
fjölda af margskonar kvæðum í vestur-
íslenzkum vikublöðum og tímaritum,
einkum náttúrulýsingar og ýmisleg
tækifæriskvæði, er bera vitni allmikilli
rímfimi og frumleik í hugsun og máli.
Eitt af heilsteyptustu kvæðum hans er
“Á jólunum 1946”, sem birtist hér í rit-
l)Þegar eg fór að hugsa um undirbúning
þessarar ritgerðar, tók eg fyrst eftir því, að í
hinni ensku Ijóðskáldasögu minni (History of
Icelandic Poets) hafði ruglast saman umsögn-
in um þá nafna, Sigurð Jón Jóhannesson og
Sigurð Jóhannsson, og hafa þau leiðu mistök
verið leiðrétt í þessari grein. Mun þessi rugl-
ingur hafa orðið í hreinritun af frumritinu
eða í vélritun, en eigi verið eftir honum tekið,
vegna þess hve nöfnin voru lík.
inu. Meðal beztu kvæða hans eru ann-
ars sum eftirmæli hans, sem eru ó-
sjaldan glöggar mannlýsingar, t. d.
erfiljóðin um Vigfús Sveinsson
(Deildal), og þá ekki síður um þá Sig-
urð Vilhjálmsson og Sigtrygg Ágústs-
son, enda ber höfundurinn í brjósti
ríka samúð með þeim, er höllum fæti
standa í lífinu.
Hjálmar Gíslason (f. 1876) er Aust-
firðingur að ætt og albróðir Þorsteins
Gíslasonar skálds og ritstjóra; kom
vestur um haf 1903 og hefir verið mál-
ari (einnig um skeið bóksali) í Winni-
peg. Hann er, eins og hann á kyn til,
hagur á bundið mál, þó ekki liggi
ýkjamikið eftir hann á prenti af því
tagi. Hreimfagurt og myndauðugt er
kvæði hans “Tónleikar”, og heilsteypt
náttúrulýsing lians “Skammdegi” með
þungurn undirstraum íhugunar, sem
bæði eru í safninu Aldrei gleymist
Austurland (Akureyri, 1949). Hann
hefir einnig kveðið prýðilegar lausa-
vísur.
Páll Guðmundsson (f. 1887) er Hún-
vetningur, fluttist til Canada 1913 og
hefir unnið að húsamálningu í Winni-
peg. Hann stundaði um tveggja ára
skeið nám á Gagnfræðaskólanum á
Akureyri, en er að öðru leyti maður
sjálfmenntaður.
Hann hefir á undanförnum áratug-
um birt fjölda af kvæðum persónulegs
og almenns efnis, ættjarðarljóðum og
náttúrulýsingum, jafnan með hand-
bragði góðrar smekkvísi um málfar og
bragarháttu, og Ijóðræn að sama skapi
Kvæðin tvö eftir hann, “Á sléttunni
og “Til íslands”, sem komu í safninu
Vestan um liaf (Reykjavík, 1930) bera
vitni ofangreindum einkennum
kvæða lians og kostum.