Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1926, Blaðsíða 66

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1926, Blaðsíða 66
64 TIMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA sér í orðum sínum og athöfnum. Frásögnin er því líkust, sem þar liafi lilutlaus áhorfandi um fjall- að. En slíkt er háttur hinna beztu skáldsagnahöfunda. Söguriturun- um fornu hefir eflaust skilist, að þeir vora að færa í letur efni, sem var svo að kalla almenningseign, en ekki þeirra eig’ið. Létu þeir því eigi nafns síns getið. Yera má, að þeim hafi eigi heldur verið eins ant um ritfrægð sína og síðari alda mönnum. Venjulega er snild- arbragur á frásögninni, prýðilega með efni farið. Þess ve-gna eiga margar sagnanna slíkt listgil'di, að aldrei rýrist. 1 Islendingasög- um er sem heyra rnegi hjartaslög þeirrar miklu aldar, sem skapaði þær. Frægnst allra íslendinga-sagna er Njálssaga. Sir Gr. W. Dasent, sem þýtt hefir hana snildarlega á Ensku, mælir svo um hana: “Harm saga þessi er öllum öðrum -sögun- um fremri sökum sannleiks í frá- sögn og fegurð.” Dr. Guðbrand- ur Vigfússon kvað Njálu bera af hinu sögunum sem gull af eir. Afburða -snjallar og glöggar eru skapbrigða - lýsingar höfundar. Rétt er eins og söguhetjurnar lifi og hrærist fyrir augum vorum, og það, sem meira er um vert, oss opnast sýn inn í sál þeirra og hjörtu. Gott dæmi frásagnarsnild- ar höfundar er lýsingin á dauða Njáls og Bergþóra. Máttur er í stílnum og þó djúp tilfinning, en hvorttveggja hæfir efninu. Eigi er sögulegt gildi íslendinga- sagna minna en bólonentalegt gildi þeirra. Eru þær að jafnaði glögg- ar og áreiðanlegar myndir úr ís- lenzku þjóðlífi á söguöldinni. 1 þeim speglast fornaldarmenning, ei-gi aðeins íslands eins, heldur einnig allra Norðurlanda. Hvergi fræðumst vér rneir eða betur um skapferli forfeðra vorra. Hversu vora þeir skapi farnir ! Eigi ósjaldan fyllumst vér svo ánægju yfir fullkomnan vorri og manngöfgi, að oss hættir við að álíta fornaldarbúa Norðurlanda siðlitla villimenn. Hvemig lýsa sögurnar þeim? Þeir lifðu á mann- dómsöld; menn urðu að -sýna það í verki, að þeir væru einhvers virði. Að skipa rúm sitt vel, vera maður með mönnum, þótti forfeðr- um vorum miklu varða. Þó menn þessir væru víkingar. “á heiðvirð- an hátt” — eins og einn rithöfund- ur kemst að orði,—vora þeir gædd- ir ríkri -sóma-tilfinningu. Undir- ferli og bakmælgi voru þeim viður- stygð, og eigi síður hitt, að ráðast að mönnum að óvörum á nætur- þeli. Gestrisnir voru þeir óvinum sem vinum. Loforð skyldi efnt; unninn eiður var þeim heilagt boðorð. Þá hættir oss einnig við að álíta forfeður vora óhófsmenn mikla í mat og drykk. Eigi verður því neitað, að svo var því farið við ým-s tækifæri, einkanlega á hátíð- um og í veizlum. Hversdagslíf þeirra var þó hófsamt og sundur- gerðarlaust. “Morgunstund gef- ur gull í mund,” má með sanni segja, að verið hafi lífsregla margra þeirra. “Ár skal rísa,” kvað Egill Skallagrímsson; var það bergmál ráðandi lífsskoðunar.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.