Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Blaðsíða 39
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 2011 39
hrafnhildUr V. k Jartansdóttir, kristJana stella blöndal og sif einarsdóttir
Hrannar sagði aftur á móti að viðmót kennara gagnvart nemendum hefði verið eins
misjafnt og þeir voru margir. Honum fannst aðgengi að kennurum nokkuð gott en
fjarlægð á milli nemenda og kennara í fjölmennum námskeiðum mikil.
Enda þótt námsval viðmælenda hafi ekki verið vel ígrundað voru þeir sammála
um að námið hefði verið skemmtilegt. Þeir töldu sig hafa eflst og þroskast á náms-
tímanum og lært margt gagnlegt sem nýttist þeim bæði í starfi og í lífinu almennt.
Þeir höfðu mjög óljósar hugmyndir um störf sem þeir gætu leitað í að námi loknu og
háskólanámið var því ekki meðvitað skref til að ná starfstengdum markmiðum. Þeir
ílengdust í viðkomandi námi vegna þess að það var ,,skemmtilegt“ og ,,áhugavert“
fremur en að þeir hefðu velt því fyrir sér hversu hagnýtt það væri á vinnumarkaði.
Þetta kom til dæmis fram í máli Gísla, en hann valdi nám eingöngu út frá áhuga:
Þetta er náttúrulega bara fræðigrein, þú veist, þetta er náttúrulega ópraktískasta nám
í bransanum … Ég hafði engan starfsvettvang í huga, ég hugsa ekkert þannig. Fyrir
mér er nám ekkert, þú veist, að velja einhvern vettvang og starfa við hann alla ævi.
Gísli sagði sína nánustu hafa undrast mjög námsval sitt og ekki fundist hann velja
hagnýtt nám. Hann hafi því iðulega þurft að réttlæta námsvalið bæði fyrir fjölskyldu
og vinum:
Það fannst öllum það hneykslanlegt bara að ég hefði verið að velja þetta nám í hérna
hvað getum við sagt, stærsta uppgangstíma Íslandssögunnar. Ég hef svona aðeins
öðruvísi lífsviðhorf heldur en margir aðrir sem ég þekki og þú veist mikill þrýst-
ingur ,,af hverju fórstu ekki að læra viðskiptafræði, viðskiptafræði, viðskiptafræði,
viðskiptafræði“. Ég hef engan áhuga á því, sko bara ekki vott. … Ég þurfti að réttlæta
fyrir öðrum að það eru ekki allir eins og að það hafa ekki allir áhuga á sama hlutnum.
Hanna tók í sama streng og sagði að námið sem hún lagði stund á veitti lítil sem engin
réttindi á vinnumarkaði. Hún orðaði það sem svo að ,,svona gráða segi ekki neitt“ og
væri ,,fljótandi menntun“ sem hefði ekki tengsl við ákveðinn starfsvettvang. Hún taldi
þetta hafa virkað letjandi á sig og ef hún hefði valið starfsréttindanám á heilbrigðis-
vísindasviði, sem hana langaði alltaf til að leggja stund á, hefði hún líklega lokið námi:
Þá hefði ég örugglega klárað. Ég meina, ég hefði ekki hætt og sleppt lokaverkefninu,
þá hefði ég ekkert fengið vinnu. Þú veist, það hlýtur að ýta á mann.
Námstíminn og aðdragandi brotthvarfs úr námi
Viðmælendur eiga það sameiginlegt að þeim gekk ágætlega í háskólanáminu og
hafa sjaldan eða aldrei fallið á prófi. Þeir skilgreindu sig sem nemendur sem vinna í
skorpum og þrír þeirra orðuðu það sem svo að þeir hefðu verið ,,fastir” í þeim vinnu-
brögðum sem þeir vöndu sig á í framhaldsskóla. Tími í tengslum við námið var lítið
skipulagður og þeir áttu það til að fresta verkefnum fram á síðustu stundu eða fara
fram yfir skiladaga. Þeir töldu styrkleika sína í námi vera þá að þeir væru fljótir að til-
einka sér nýtt efni, læsu hratt og ættu auðvelt með að taka próf. Ritgerðaskrif vöfðust
hins vegar fyrir nokkrum þeirra. Almennt nýttu þeir sér ekki þá stoðþjónustu sem er