Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Blaðsíða 61

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 2011 61
hanna ragnarsdóttir
Ungmennin sem stunda nám í framhaldsskólum hafa einkum myndað félagsleg
tengsl við aðra innflytjendur. Þau segja erfitt að ná vinatengslum við íslenska jafn-
aldra. Það sama á við um elstu ungmennin sem eru á vinnumarkaði og í háskóla. Þau
segjast eiga samskipti við íslensk ungmenni í starfinu en ekki fyrir utan sinn vinnu-
tíma. Ungmennin sem stunda nám í grunnskólum hafa aðra sögu að segja. Þau hafa
verið í íslenskum grunnskóla frá upphafi og segjast eiga jafnt íslenska og erlenda vini.
Erfiðleikar og velgengni í námi
Ungmennin níu hafa stundað nám í alls fjórum grunnskólum og fjórum framhalds-
skólum á höfuðborgarsvæðinu. Auk þess stundar eitt þeirra nám í háskóla. Þau tala
almennt um góða reynslu úr skólunum en sum taka fram að þau hafi verið einangruð,
einkum í framhaldsskólunum, og hafi ekki fengið nægan stuðning. Ein stúlkan nefnir
að þar sem hún hafði aðeins verið eitt ár í grunnskóla áður en framhaldsskólaganga
hennar hófst hafi undirbúningur hennar þar ekki nægt til að geta stundað framhalds-
skólanám. Þá hafi framhaldsskólinn ekki getað veitt henni þann stuðning sem hún
þurfti. Hún hafi einangrast og liðið mjög illa. Þessi reynsla hefur markað þau spor í lífi
hennar að hún segist hafa orðið algerlega afhuga námi og er nú fyrst, átta árum síðar,
24 ára gömul, farin að huga aftur að námi þó að hún segist enn vera svolítið hrædd við
að fara aftur í skóla. Hún segir um reynslu sína í framhaldsskólanum:
Mér fannst … þetta var bara of erfitt fyrir mig. Ég var eini útlendingurinn sem talaði
ekki íslensku eða … mjög, mjög lítið. Allir hinir voru komnir miklu lengra en ég …
Ég bara var týnd þarna. Þetta var alltof erfitt … Allir voru að tala ensku líka, ekki ég
og ég skildi ekki neitt.
Hún er ánægð með líf sitt og starf í dag og lýsir því með eftirfarandi hætti:
Ég er ánægð í vinnunni … það er mikill plús … Í skólanum þá var ég alltaf ein, eng-
inn sem vildi tala við mig og alltaf heima og alltaf … útundan. Í vinnunni þá er þetta
ekki þannig … þá tölum við allir saman, ég er ekki feimin.
Fyrir utan byrjunarörðugleika í skólunum sem mörg ungmennanna tala um nefnir
aðeins einn piltanna að hann hafi orðið fyrir aðkasti í skólanum, sem beindist einkum
að trúarbrögðum hans. Hann segir að tvö til þrjú undanfarin ár hafi verið sérstaklega
erfið og hann hafi verið lagður í einelti af tilteknum hópi ungmenna án þess að brugðist
hafi verið við því í skólanum. Hann segist að lokum hafa tekið málin í sínar hendur,
ákveðið að hunsa þau ungmenni sem lögðu hann í einelti og látið sem ekkert væri.
Frá þeim tíma segir hann að námið hafi líka farið að ganga sérstaklega vel, enda hafi
hann fengið aðra kennara:
Þá breyttist allt … þá fékk ég aðra kennara og … þeir voru svo sterkir, þeir hjálpuðu
mér og … ég er einn af þeim bestu núna.
Ungmennin segja að sú íslenska sem þau kunna nú sé í raun afrakstur ára þeirra í
grunnskólunum. Þar hafi ágætur grunnur verið lagður en þau taka einnig fram að lítið
hafi bæst við síðan. Þau sem sækja framhaldsskóla segjast fá þar stuðning, sem þau